Συνέντευξη του δημάρχου Αθηναίων κ. Γιώργου Καμίνη στο περιοδικό Car and Driver και τον δημοσιογράφο κ. Νίκο Μερτέκη.
Κύριε Δήμαρχε,
η «Εβδομάδα Βιώσιμης Μετακίνησης» που διοργάνωσε ο Δήμος Αθηναίων, ανέδειξε πολλά από τα προβλήματα που αντιμετωπίζει μια μεγαλούπολη.Θεωρείτε ότι με τέτοιες ενέργειες είναι δυνατόν να προσφερθούν λύσεις;
Η καμπάνια για την Εβδομάδα Βιώσιμης Μετακίνησης στην Αθήνα περιελάμβανε μια σειρά από διαβουλεύσεις με τους άμεσα εμπλεκόμενους και ενδιαφερόμενους για το βάδισμα, το ποδήλατο, τις συγκοινωνίες και τις οδικές μεταφορές και στο αποκορύφωμά της το Σάββατο 22 Σεπτεμβρίου καλέσαμε τους Αθηναίους να έρθουν να περπατήσουν στο ελεύθερο από αυτοκίνητα «βουλεβάρτο» της οδού Πανεπιστημίου, να δουν την πόλη τους από άλλη σκοπιά και να την ξαναγαπήσουν.Στόχος της καμπάνιας ήταν να επαναφέρουμε στην καθημερινή ατζέντα το θέμα της ποιότητας ζωής στην πόλη και πώς αυτό συναρτάται από την συνειδητή επιλογή της λιγότερης χρήσης του ΙΧ για τις καθημερινές αστικές μετακινήσεις μας. Να σκεφτούμε τι είναι αυτό που θα μας έκανε να χρησιμοποιούμε περισσότερο τα δημόσια μέσα μαζικής μεταφοράς, σε συνδυασμό με το βάδισμα και το ποδήλατο. Να βρούμε τον καλύτερο τρόπο που θα εξυπηρετεί μεν τις ανάγκες μας για μετακίνηση σε συνδυασμό όμως με την το σεβασμό προς το περιβάλλον και την στήριξη της οικονομικής ζωής της πόλης.
Που θα κατατάσσατε την Αθήνα ως προς τις δυνατότητες μετακίνησης που προσφέρει σε εναλλακτικές μορφές κίνησης, όπως το ποδήλατο;Ποια είναι τα σχέδιά σας για την βελτίωση των υποδομών;
Δυστυχώς, η πόλη της Αθήνας δεν κτίστηκε και δεν αναπτύχθηκε με κάποιο σαφή κυκλοφοριακό ή συγκοινωνιακό σχεδιασμό και στόχο. Παρόλα αυτά,βλέπουμε ότι πάρα πολλοί, νέοι κυρίως, άνθρωποι, καθημερινά επιλέγουν το ποδήλατο για τις μετακινήσεις τους μέσα στην πόλη, όχι μόνο από ανάγκη αλλά από άποψη. Και αυτό μου δίνει χαρά και αυξάνει τις ευθύνες μας, ως δημοτικής αρχής.Επειδή οι αποστάσεις 4-5 χιλιομέτρων μέσα στην πόλη που καλύπτονται σε περίπου20 λεπτά, το ποδήλατο μετατρέπεται σε ένα πολύ βολικό μέσο. Ένας ποδηλατόδρομος που θα συνδέει τους αρχαιολογικούς χώρους Ακαδημίας Πλάτωνος και Κεραμεικού,μαζί με τον πεζόδρομο Αποστόλου Παύλου και Διονυσίου Αρεοπαγίτου, θα δημιουργήσει νέα δεδομένα. Επίσης, προσπαθούμε να ξεπεράσουμε κάποια θεσμικά προβλήματα προκειμένου να τοποθετήσουμε δέστρες για ποδήλατα, τουλάχιστον σε όλα τα δημοτικά κτίρια. Και κάτι που φιλοδοξούμε να αλλάξει την εικόνα της Αθήνας, θα είναι η εγκατάσταση ενός μεγάλου πιλοτικού Συστήματος Κοινοχρήστων Ποδηλάτων στο κέντρο της Αθήνας, τελευταίας τεχνολογίας, που θα κάνει προσιτό το ποδήλατο σε κάθε δημότη ή επισκέπτη της πόλης. Το σύστημα θα είναι παρόμοιο με αυτό που ίσως έχετε απολαύσει στο Παρίσι και το Λονδίνο και η χρήση του θα είναι συμπληρωματική και προς τα μέσα μαζικής μεταφοράς για την ολοκλήρωση του τελευταίου μέρους της μετακίνησης.
Θεωρείτε την Αθήνα φιλική για την μετακίνηση των πεζών και των ΑΜΕΑ; Ποια ευρωπαϊκή πόλη θα χαρακτηρίζατε κορυφαία;
Η Αθήνα, στο μεγαλύτερο μέρος της, δεν μπορούμε να πούμε ότι είναι μία φιλική πόλη για τη μετακίνηση των πεζών και των ΑΜΕΑ, ή τουλάχιστον όχι τόσο όσο θα θέλαμε. Αυτό οφείλεται σε πάρα πολλούς λόγους: στενότητα χώρου,ελλείψεις και αντιφάσεις στο νομικό πλαίσιο, στο Γενικό Οικοδομικό Κανονισμό,τον Κτιριοδομικό Κανονισμό, την έλλειψη Τεχνικών Προδιαγραφών, αλλά και σε μία τάση ανεξέλεγκτης κατάληψης του δημόσιου χώρου από κατασκευές, παρτέρια,μηχανολογικές εγκαταστάσεις, παράνομη κίνηση και στάθμευση πάσης φύσεως οχημάτων, αυθαίρετη επέκταση τραπεζοκαθισμάτων ή άλλων επαγγελματικών χώρων. Η προσπάθεια που καταβάλει η Δημοτική Αστυνομία είναι μεγάλη. Σε πρώτη φάση,διορθώνουμε πιλοτικά κάποιους χαρακτηριστικούς δρόμους, όπως τη Σόλωνος, την οδό Αθηνάς, την Ευριπίδου και τη Σοφοκλέους.
Τα παιδιά είναι το μέλλον και η σωστή εκπαίδευσή τους πάνω σε θέματα κοινωνικής συμπεριφοράς, καθοριστική. Μεριμνά ο Δήμος σας σε αυτόν τον τομέα και πώς;
Υιοθετήσαμε δύο προγράμματα που ήλθαν από μη κυβερνητικούς οργανισμούς και πραγματοποιήθηκαν πιλοτικά σε 4 σχολεία την περασμένη σχολική χρονιά.Είναι τα προγράμματα ECOMOBILITY και ΠΡΟΣΕΧΩ, που αφορούν σε θέματα οικολογικής μετακίνησης και θέματα ασφάλειας και ετοιμότητας για τη ζωή στη γειτονιά του σχολείου. Τα προγράμματα είναι διαδραστικά και είχαν πολλαπλούς στόχους που οδηγούν στην ανάπτυξη ικανών, δημιουργικών και ενεργών πολιτών.
Ας έρθουμε τώρα στα ΙΧ… Ο ιδιοκτήτης ενός αυτοκινήτου, εισπράττει υπηρεσίες ανάλογες με τους φόρους που πληρώνει στον Κράτος και τον Δήμο σας;
Μη θεωρείτε ότι ο ιδιοκτήτης ενός αυτοκινήτου με τους φόρους που πληρώνει στο κράτος καλύπτει όλο το κόστος των υπηρεσιών που απολαμβάνει.Υπάρχει ένα πολύ μεγάλο μέρος κόστους που αφορά την επιβάρυνση του περιβάλλοντος με καυσαέρια και θόρυβο, το κόστος της οδικής ασφάλειας και του τομέα της υγείας, το κόστος της κατάληψης του δημόσιου χώρου και της στάθμευσης. Το οποίο πληρώνει τελικά η κοινωνία και όχι ο κάθε οδηγός, που απολαμβάνει την ευκολία της μετακίνησης με το ΙΧ, επιβαρύνοντας την ίδια στιγμή όλους τους συμπολίτες του με αυτό που τεχνικά αποκαλείται «εξωτερικό κόστος».
Ως οδηγός θα ήσασταν ικανοποιημένος με τις θέσεις στάθμευσης, αλλά και την κατάσταση των δρόμων (οδόστρωμα, σήμανση);
Γενικά είμαι πολύ αυστηρός κριτής και κυρίως με τον εαυτό μου. Άρα, μην περιμένετε να σας πως ότι όλα είναι καλώς καμωμένα. Απλώς,προσπαθούμε μέρα με την ημέρα να βελτιωνόμαστε εμείς και να βελτιώνουμε την εικόνα της Αθήνας. Η κατάσταση των δρόμων, των πεζοδρομίων, των οδοστρωμάτων,της σήμανσης, κλπ, δεν είναι στην κατάσταση που θα ήθελα αλλά σας διαβεβαιώνω ότι η μάχη που δίνω με τους συνεργάτες μου είναι καθημερινή. Όμως, θα πρέπει και οι ίδιοι να μάθουμε να αγαπάμε και να προστατεύουμε τη δημόσια περιουσία και το δημόσιο χώρο.
Πιστεύετε ότι το μέτρο ελεγχόμενης στάθμευσης είναι επιτυχημένο;
Χωρίς να θεωρώ ότι δεν επιδέχεται βελτιώσεων, ναι, πιστεύω ότι το μέτρο της ελεγχόμενης στάθμευσης έχει φέρει μια τάξη και μια ισορροπία στη χρήση του δημόσιου χώρου στις περιοχές όπου εφαρμόστηκε και σε αυτές που θα επεκταθεί. Είναι ένα θετικό βήμα πολιτισμού,που όμως δεν δίνει την τελική απάντηση στο ζήτημα της απελευθέρωσης του δημόσιου χώρου και της απόδοσής του στον πολίτη.
Με δεδομένο όλες τις δράσεις σας, στο πλαίσιο μιας«καθαρής πόλης» θεωρείτε ότι τα αυτοκίνητα του Δήμου (π.χ. απορριμματοφόρα)είναι σε τέτοια κατάσταση που να μην ρυπαίνουν το περιβάλλον (ήχος, καυσαέρια);
Κάνουμε ό,τι μπορούμε ώστε τα αυτοκίνητα του Δήμου να είναι κατά το δυνατόν φιλικά προς το περιβάλλον. Το 90% του στόλου των απορριμματοφόρων είναι τεχνολογίας 2009, ενώ 32 από αυτά κινούνται με φυσικό αέριο.Επίσης, θέτουμε σε εφαρμογή κανόνες πιστοποίησης αλλά και εκπαιδευτικά προγράμματα του προσωπικού με στόχο τη μείωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος μέχρι και σε ποσοστό 20%, με αντίστοιχο περιορισμό της κατανάλωσης καυσίμων.
Τα Μέσα Μαζικής Μετακίνησης στο Δήμο σας είναι ικανά να εξυπηρετήσουν τον πολίτη, ώστε να αφήσει το αυτοκίνητο στο σπίτι;
Το δίκτυο των τριών γραμμών του Μετρό στην Αθήνα είναι πλήρως ανταγωνιστικό προς τη χρήση του ΙΧ. Όμως μόνο στις περιοχές απ’τις οποίες διέρχεται και τις οποίες εξυπηρετεί. Το δίκτυο των γραμμών λεωφορείων και τρόλεϊ έχει επαρκή κάλυψη στο δήμο της Αθήνας, υστερεί όμως σε αξιοπιστία και σε δυναμική πληροφόρηση, ιδίως για τις έκτακτες αλλαγές που οφείλονται σε διαδηλώσεις και κλεισίματα δρόμων. Όπως ξέρετε, έχω εκδηλώσει το ενδιαφέρον μου για το θέμα αυτό, καταθέτοντας σχέδιο νόμου για τον εκσυγχρονισμό του νομικού πλαισίου περί διαδηλώσεων, που να εξασφαλίζει τόσο το δικαίωμα της διαμαρτυρίας όσο και το δικαίωμα της πόλης να συνεχίσει να ζει.
Κλείνοντας, θα ήθελα να μου αναφέρετε το πώς ετοιμάζεται ο Δήμος Αθηναίων για το επόμενο στάδιο της αυτοκίνησης, που είναι η ηλεκτροκίνηση.
Η ηλεκτροκίνηση δίνει μια καλή απάντηση στα περιβαλλοντικά προβλήματα που δημιουργεί το αυτοκίνητο εν κινήσει, δηλαδή στα καυσαέρια και στο θόρυβο της μηχανής. Δεν απαντά όμως στο σοβαρότατο πρόβλημα της κατάληψης του δημόσιου χώρου κατά τη στάθμευση. Έτσι, από την πρώτη στιγμή που ήρθαμε αντιμέτωποι με το ερώτημα και συνάψαμε ένα μνημόνιο συναντίληψης με την εταιρεία Nissan, απευθύνοντας παράλληλα πρόσκληση σε όσες εταιρίες δραστηριοποιούνται στην ηλεκτροκίνηση, για τη διερεύνηση των δυνατοτήτων της ηλεκτροκίνησης στην Αθήνα. Θέλουμε να είμαστε ενήμεροι και να τη δούμε να εφαρμόζεται όταν έρθει το πλήρωμα του χρόνου πιθανότατα σε συνδυασμό με νέες και πιο αποτελεσματικές μεθόδους χρήσης του αυτοκινήτου όπως συνεπιβατισμός (car-pooling)και κοινόχρηστα αυτοκίνητα (car-sharing).