Ομιλία δημάρχου Αθηναίων κ. Γιώργου Καμίνη για την Παγκόσμια Ημέρα Μετανάστη σε εκδήλωση της οργάνωσης ASANTE.
Όποιος δεν αναγνωρίζει σήμερα τον διαπολιτισμικό χαρακτήρα των μεγάλων αστικών κέντρων, στην Ευρώπη αλλά και διεθνώς, εθελοτυφλεί. Υιοθετεί μια πολιτική επικίνδυνων προκαταλήψεων και ανυπόστατων διακρίσεων.
Η σημερινή μέρα, η 18η Δεκεμβρίου, καθιερώθηκε από τα Ηνωμένα Έθνη, παγκόσμια μέρα του Μετανάστη, για να υπενθυμίζει στην ανθρωπότητα τα εκατομμύρια των ανθρώπων που αναγκάσθηκαν και εγκαταλείπουν την πατρίδα τους, αναζητώντας ένα καλύτερο μέλλον. Στη σημερινή όμως συγκυρία, η παγκόσμια μέρα του Μετανάστη, επιτάσσει επιπλέον, και δίχως καμία αναβολή, την αναζήτηση και εφαρμογή του θεσμικού πλαισίου που με τρόπο ορθολογικό και δημοκρατικό, θα προβλέπει και θα επιτρέπει την οργανική και λειτουργική ένταξη των μεταναστών στις κοινωνίες δικαίου.
Το μοντέλο της διαπολιτισμικής πόλης αποτελεί σήμερα κεντρικό θέμα του διεθνούς πολιτικού διαλόγου. Έχει ήδη τεθεί σε εφαρμογή σε εξήντα πόλεις της Ευρώπης καθώς και στην Ιαπωνία, τον Καναδά και την Κορέα. Στόχος του είναι, σε επίπεδο Τοπικής Αυτοδιοίκησης και ειδικότερα σε επίπεδο δήμων, να αναπτυχθούν οι στρατηγικές που θα βοηθήσουν τις πόλεις να μετατρέψουν σε μοχλό ανάπτυξης τους διαφορετικούς πληθυσμούς που, λόγω μετανάστευσης, εγκαθίστανται στην επικράτειά τους – στο πλαίσιο βεβαίως της νομιμότητας.
Βασική επιδίωξη αποτελεί, με τις κατάλληλες πρακτικές και πολιτικές, οι μεγάλες πόλεις να ωφεληθούν από την συνύπαρξη των διαφορετικών πληθυσμών και πολιτισμών. Όπως περιγράφεται στο αντίστοιχο πρόγραμμα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και του Συμβουλίου της Ευρώπης, στην ιδανική διαπολιτισμική πόλη ο πληθυσμός συγκροτείται από άτομα διαφορετικής καταγωγής, ιθαγένειας, γλώσσας ή και θρησκεύματος, που αντιπαλεύουν δραστήρια τις προκαταλήψεις και τις διακρίσεις, ενώ οι δομές διακυβέρνησης της πόλης, οι θεσμοί και οι υπηρεσίες προσαρμόζονται στις ανάγκες όλων των – νομίμων – κατοίκων, χωρίς να τίθενται σε κίνδυνο τα δικαιώματα του ανθρώπου, η δημοκρατία και η υπεροχή του δικαίου.
Σε συνεργασία με την Κοινωνία των Πολιτών, τους φορείς του δημόσιου και ιδιωτικού τομέα και τις επιχειρήσεις, η διαπολιτισμική πόλη στοχεύει στην ανάπτυξη σχέσεων εμπιστοσύνης, στην ενίσχυση της κοινωνικής συνοχής, και στην αποτροπή αντιπαλοτήτων αλλά και της βίας, ώστε η πόλη να είναι ασφαλής, ενδιαφέρουσα και ελκυστική για τους κατοίκους, τους επισκέπτες της και τους επενδυτές της.
Κυρίες και κύριοι – για τη σημερινή, παγκόσμια μέρα του Μετανάστη, το Δημοτικό Συμβούλιο του Δήμου Αθηναίων υιοθέτησε ψήφισμα, που μεταξύ άλλων επισημαίνει, ότι φέτος, η μέρα αυτή συμπίπτει, κατά τρόπο δραματικό, με την εκδίκαση της υπόθεσης δολοφονίας του μετανάστη Ζαχζάτ Λούκμαν στα Πετράλωνα, η οποία εντάσσεται στη διερευνούμενη από την Δικαιοσύνη δράση, της εγκληματικής οργάνωσης της Χρυσής Αυγής. Το Δημοτικό Συμβούλιο καταδικάζει για μία ακόμη φορά και απερίφραστα τη ρατσιστική βία κατά των μεταναστών που τα τελευταία χρόνια έχει τραυματίσει τη Δημοκρατία και καλεί την Πολιτεία αλλά και τους πολίτες να υψώσουν τοίχο απέναντι στον ρατσισμό και την ξενοφοβία.
Στο Δήμο Αθηναίων, είχαμε εξαρχής ξεκάθαρη και αποφασιστική στάση απέναντι στη ρατσιστική δράση και τις απειλές της Χρυσής Αυγής, και αποτρέψαμε δύο φορές τα «συσσίτια μόνον για Έλληνες» που είχαν προγραμματίσει σε κεντρικές πλατείες της Αθήνας.
Επιπλέον. Ως ανάχωμα στη νεοναζιστική βία και τη ρητορική του ρατσισμού δημιουργήσαμε θεσμούς ομαλής ένταξης των μεταναστών, έχοντας, βεβαίως, πάντα υπόψη ότι τόσο η τοπική κοινωνία όσο και οι μετανάστες έχουν δικαιώματα αλλά και υποχρεώσεις.
Αναμφίβολα, η σύγχρονη μεγαλούπολη της ευρωπαϊκής αντίξοης πραγματικότητας, με τα προβλήματα του ρατσισμού, της ξενοφοβίας, της οικονομικής και ανθρωπιστικής κρίσης, της παράνομης μετανάστευσης αλλά και της απουσίας μιας ενιαίας – στο ζήτημα αυτό – ευρωπαϊκής πολιτικής, βρίσκεται σε ορατή απόκλιση από την ιδανική διαπολιτισμική πόλη.
Η Αθήνα δεν αποτελεί, βεβαίως, εξαίρεση. Συνιστά, όμως και παράδειγμα, καθώς μέχρι το κεντρικό κράτος να προχωρήσει σε μια νέα νομοθεσία για τους υπηκόους τρίτων χωρών στην Ελλάδα, οι δήμοι που βρίσκονται καθημερινά αντιμέτωποι με τα προβλήματα αυτά, προχώρησαν και προχωρούν πρώτοι, σε πρακτικές και πολιτικές που αντιτίθενται στο ρατσισμό και τη ξενοφοβία επιδιώκοντας ταυτόχρονα την κοινωνική ένταξη και πολιτική συμμετοχή των μεταναστών.
Οι υπηρεσίες και πρωτοβουλίες του δήμου απευθύνονται σε όλους, χωρίς καμία διάκριση, και ανεξαρτήτως εθνικότητας, καταγωγής θρησκείας ή χρώματος. Το ίδιο ακριβώς ισχύει και για τα προγράμματα Κοινωνικής Πολιτικής καθώς και τις δράσεις αλληλοβοήθειας, που γίνονται από τον Κόμβο Αλληλοβοήθειας, το Κοινωνικό Παντοπωλείο, το Δημοτικό Βρεφοκομείο της Αθήνας ή άλλες κοινωνικές δομές και συνέργειες του δήμου. Άλλωστε, και οι κοινότητες των μεταναστών συχνά ενεργοποιούνται και συμμετέχουν σε δράσεις αλληλοβοήθειας – παράδειγμα το μεγάλο, χριστουγεννιάτικο παζάρι, που διοργανώθηκε την Κυριακή στη Δημοτική Αγορά της Κυψέλης από τις Κινέζικες Κοινότητες στην Αθήνα, και τα έσοδα του διατέθηκαν στις δομές κοινωνικής αλληλεγγύης του δήμου.
Επίσης. Η δημοτική αρχή δημιούργησε το Συμβούλιο Ένταξης Μεταναστών του Δήμου Αθηναίων, το πρώτο θεσμικό – μικτό -όργανο του ελληνικού κράτους, στο οποίο, εκτός από μέλη των δημοτικών συμβουλίων, συμμετέχουν και εκπρόσωποι 23 κοινοτήτων μεταναστών. Το Συμβούλιο καταγράφει και διερευνά προβλήματα μεταναστών σε δραστηριότητες της καθημερινότητας, ή κατά τις συναλλαγές τους με τις δημόσιες ή δημοτικές υπηρεσίες.
Παράλληλα, προχωρήσαμε και σε προγράμματα μαθημάτων ελληνικής γλώσσας, στην παροχή συμβουλευτικών ή και εκπαιδευτικών υπηρεσιών για εύρεση απασχόλησης ή δραστηριοποίηση μεταναστών στον τομέα της Κοινωνικής Επιχειρηματικότητας και Καινοτομίας. Επίσης, ιδιαίτερα επιτυχημένες αποδείχτηκαν και οι «Δράσεις σε Γειτονιές», για την επικοινωνία και συνάφεια των διαφορετικών παραδόσεων, εθίμων αλλά και συνηθειών της καθημερινότητας που συνυπάρχουν στην πόλη.
Φίλες και φίλοι – σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των Ηνωμένων Εθνών, μέχρι το 2050 η μεγάλη πλειοψηφία του παγκόσμιου πληθυσμού θα ζει στα μεγάλα αστικά κέντρα. Μπροστά σε μια τέτοια προοπτική, η διαπολιτισμική πόλη είναι ένα στοίχημα που πρέπει να κερδηθεί, με την προϋπόθεση, βέβαια ότι και η Ευρώπη θα προχωρήσει σε μια νέα, όχι ετεροβαρή, και ενιαία πολιτική για το μεταναστευτικό.
Οι δήμοι έκαναν την αρχή – Μήπως ήρθε η ώρα να ακολουθήσουν και οι κεντρικές κυβερνήσεις;
