Ομιλία δημάρχου Αθηναίων κ. Γιώργου Καμίνη στην εκδήλωση της «Πρωτοβουλίας των Πέντε», που πραγματοποιήθηκε την Τετάρτη 12 Μαρτίου, στο Μουσείο Μπενάκη.
Η ανταλλαγή εμπειριών και ο διάλογος και η συνεργασία που αναπτύξαμε στην Πρωτοβουλία των 5 δημάρχων σ’ ένα συμπέρασμα οδηγεί : ότι για καινούργιο και αποτελεσματικό μοντέλο λειτουργίας των δήμων είναι απαραίτητη η ορθολογική διαχείριση αρμοδιοτήτων και πόρων. Η νέα δημοτική περίοδος είναι ευκαιρία να αποτελέσει και μια νέα χρηματοδοτική περίοδο.
Και ταυτοχρόνως μια περίοδο με δομική αναδιάρθρωση του διοικητικού συστήματος των δήμων. Έτσι, ώστε οι δήμοι να μπορούν να παράγουν τις δημόσιες πολιτικές που ανταποκρίνονται στις ανάγκες και να αντιμετωπίζουν αποτελεσματικά τα προβλήματα των πολιτών. Προβλήματα που φυσικά σχετίζονται και με την τοπικότητα και συχνά διαφοροποιούνται.
Κάποτε οι Δήμοι είχαν έλεγχο σκοπιμότητας από το Νομάρχη. Ο έλεγχος αυτός έχει αντικατασταθεί με τον έλεγχο νομιμότητας, ο οποίος παρά τη ρητή πρόβλεψη του Καλλικράτη ασκείται ακόμα από ένα πολιτικό όργανο, τον Γενικό Γραμματέα της Αποκεντρωμένης Διοίκησης. Ένα σωστό όμως σύστημα ελέγχου νομιμότητας δεν θα ήταν καθολικό: θα ξεκινούσε με δεδομένο το τεκμήριο νομιμότητας των διοικητικών πράξεων και θα λειτουργούσε μόνο κατόπιν καταγγελίας. Πρέπει επιτέλους να εφορμοσθεί για μια φορά αυτό που λέει ο νόμος. Να λειτουργήσει η Αυτοτελής Υπηρεσία Εποπτείας, στην οποία προΐσταται ανεξάρτητο πρόσωπο.
Δεν υπάρχει αμφιβολία, ότι η θεσμική μεταρρύθμιση του «Καλλικράτη», παρά τα προβλήματα ή τις παραλείψεις της, θα μπορούσε να είχε αποτελέσει τομή για την Τοπική Αυτοδιοίκηση. Μια μεγάλη ευκαιρία αποκέντρωσης και χειραφέτησης, ενός νέου μοντέλου διακυβέρνησης. Ωστόσο, καθώς η μεγάλη οικονομική και δημοσιονομική κρίση – αν και όχι μόνον - δεν επέτρεψε την εφαρμογή και υλοποίηση της μεταρρύθμισης, το κενό και το ζητούμενο παραμένει.
Ακόμη περισσότερο, που στην Ευρώπη αλλά και διεθνώς μπαίνουμε σε μια νέα εποχή, στην οποία οι πόλεις, από παθητικοί αποδέκτες μιας κεντρικής πολιτικής, με τις επιπτώσεις της οποίας καλούνται να τα βγάλουν πέρα, γίνονται πλέον διαμορφωτές της πολιτικής και αναπτυξιακής ατζέντας.
Το μέλλον της Ευρώπης περνά μέσα από τις πόλεις! Αλλά από τις λεγόμενες «έξυπνες πόλεις». Τις πόλεις που αναζητούν καινοτόμες λύσεις για τη διαχείριση της καθημερινότητας και τη βελτίωση της ποιότητας ζωής. Τις πόλεις που αναγάγουν σε ευκαιρίες ανάπτυξης τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά τους αλλά και τις νέες παραγωγικές δραστηριότητες.
Για έναν αναβαθμισμένο ρόλο και τοπική εξουσία χρειαζόμαστε και νέα αντιπροσώπευση. Χρειαζόμαστε μια νέα ΚΕΔΕ με κριτήρια άλλου τύπου, μια ΚΕΔΕ όπου η ανάδειξη των εκλεκτόρων θα γίνεται με βάση κοινωνικά, αναπτυξιακά, γεωγραφικά ή τουριστικά χαρακτηριστικά. Εκλέκτορες χειραφετημένους από τα κόμματα, που θα συνομιλούν σε μια νέα, διαφορετική βάση και με τα κόμματα και φυσικά και με την κεντρική κυβέρνηση. Έτσι θα έχουμε τη δυνατότητα να επαναπροσδιορίσουμε τις σχέσεις των Δήμων με την πολιτεία, τους επιχειρηματίες, τον ιδιωτικό αλλά και δημόσιο φορέα.
Φίλες και φίλοι.
Η Πρωτοβουλία των 5 δεν είναι ένα κλειστό κλαμπ. Αντιθέτως. Είναι οι δήμοι που κατεξοχήν στάθηκαν σε αυτή δυσκολότατη περίοδο δίπλα στους δημότες που είχαν ανάγκη. Οι δήμοι που κράτησαν τις πόλεις όρθιες.
Οι δήμοι που σχεδιάζουν ευρηματικές στρατηγικές για την ανάκαμψη της τοπικής οικονομίας και την αντιμετώπιση της ανεργίας. Οι δήμοι που ακολούθησαν τη χρηστή διοίκηση και τη διαφάνεια.
Οι δήμαρχοι που μπορεί να είχαμε διαφορετική αφετηρία. Δεν προερχόμαστε από κόμματα, αλλά από τους πολίτες. Σε αυτούς λογοδοτούμε. Σε αυτούς απευθυνόμαστε και πάλι.
Ίσως να μην υλοποιήσαμε, αυτά τα τρία χρόνια, όλα όσα είχαμε αρχικά σχεδιάσει. Βέβαιο είναι ότι δώσαμε στην Κοινωνική Πολιτική τη μέγιστη προτεραιότητα. Αναζητήσαμε νέους τρόπους χρηματοδότησης και φέραμε για την Αθήνα ευρωπαϊκούς πόρους.
Εξορθολογίσαμε τη διοίκηση, υπερασπιστήκαμε τη διαφάνεια. Φέραμε το δήμο δίπλα στους δημότες.
Ανταλλάξαμε εμπειρίες με ευρωπαϊκούς δήμους και αξιοποιήσαμε καλές πρακτικές.
Αντιταχθήκαμε έμπρακτα στο ρατσισμό, τον εξτρεμισμό και κάθε είδους βία. Στην πόλωση ή τον λαϊκισμό.
Συνεργαστήκαμε και συμφωνή¬σαμε τι δήμους θέλουμε τη νέα περίοδο. Και είμαστε έτοιμοι να διευρύνουμε τη συνεργασία με όποιον δήμο το θέλει.
Είναι πολλά αυτά που θα χαθούν για τους δημότες και τις πόλεις μας, αν η δημιουργική και δυναμική αυτή πορεία ανακοπεί.
Γιατί δεν είμαστε δήμαρχοι διαχειριστές, όπως ελέχθη. Οραματιστές είμαστε - με ρεαλισμό, σχεδιασμό και μια νέα αντίληψη διακυβέρνησης για την Τοπική Αυτοδιοίκηση, που μπορεί να γίνει πράξη.
Γι’ αυτό και καλούμε τους πολίτες να μην αφήσουν το όραμα αυτό να χαθεί. Να μείνει στα μισά του δρόμου.
Ας προχωρήσουμε όλοι μαζί!
