Ομιλία του δημάρχου Αθηναίων κ. Γιώργου Καμίνη στο συνέδριο της Περιφέρειας Αττικής για τη διαχείριση των απορριμμάτων.
Η διαχείριση απορριμμάτων είναι μια τυπική περίπτωση παθογένειας της ελληνικής διοίκησης, με όλα τα κλασικά χαρακτηριστικά: Προβληματισμό ετών, αδυναμία κατάρτισης σύγχρονου και βιώσιμου σχεδίου, σπατάλη πόρων, ελλιπή κοινωνική ενημέρωση και συμμετοχή.
Συνεπώς με χαρά, αμέριστο ενδιαφέρον αλλά – δεν σας κρύβω – και με εύλογη ανησυχία για το άμεσο μέλλον, ανταποκρίθηκα στην πρόσκλησή του διεθνούς συνεδρίου που διοργανώνει η Περιφέρεια Αττικής και ο ΕΔΣΝΑ για ένα θέμα που μας απασχολεί έντονα όλους και επιζητά μια νέα προσέγγιση. Μια σύγχρονη αντιμετώπιση που θα επιφέρει λύσεις.
Από την πρώτη στιγμή της ανάληψης της διοίκησης του Δήμου, προσπαθήσαμε να λειτουργήσουμε τόσο στην κατεύθυνση του εκσυγχρονισμού και της αποτελεσματικής λειτουργίας της Υπηρεσίας Διαχείρισης Απορριμμάτων όσο και στην προάσπιση των συμφερόντων της πόλης μας. Πάντα στο πλαίσιο των ευρωπαϊκών και εθνικών προβλέψεων.
Ήδη έχουμε σε εξέλιξη έργα ιδιαίτερα σημαντικά για την πόλη και την περιβαλλοντική υποδομή της (Σταθερός και Κινητός Σταθμός Μεταφόρτωσης – Ανανέωση Κάδων προσωρινής αποθήκευσης με προμήθεια 8,000 νέων – Υπογειοποίηση Συμπιεστών και συστοιχιών κάδων, Πράσινο Σημείο) ύψους περίπου 40 εκατομμυρίων ευρώ. Εστιάζοντας επίσης στην ανακύκλωση την επεκτείναμε στο σύνολο της πόλης, διαχωρίζοντας επιμέρους κατηγορίες υλικών (γυαλί, πλαστικό, κλπ).
Για τον δήμο Αθηναίων έχει γίνει σαφές ότι πρέπει να στραφούμε στην διαχειριστική λογική και όχι στην τεχνική λύση. Ούτε είμαστε, ούτε πρόκειται να γίνουμε ειδικοί στο αντικείμενο των διαφόρων τεχνικών επεξεργασίας απορριμμάτων. Η ουσία βρίσκεται στην φιλοσοφία της διαχείρισης του ζητήματος και ειδικότερα στα εξής:
Συνεχής προσαρμογή του σχεδιασμού και ενσωμάτωση των νομοθετικών εξελίξεων και των απαιτήσεων της περιβαλλοντικής προστασίας. Ο ΠΕΣΔΑ είναι ξεπερασμένος και πρέπει να αναθεωρηθεί στην κατεύθυνση των υφιστάμενων ευρωπαϊκών οδηγιών και του Ν. 4042/2012.
Πρέπει επίσης να εφαρμοστεί, η εκτροπή υλικών από τα απορρίμματα (π.χ ανακυκλώσιμα, ζυμώσιμα) και η επεξεργασία τους με στόχο την ανακύκλωση, επαναχρησιμοποίηση και αξιοποίησή τους. Είμαστε ίσως η μόνη ευρωπαϊκή χώρα που εξακολουθεί να διαθέτει έναν σχεδιασμό που ουσιαστικά προβλέπει την ταφή σύμμεικτων απορριμμάτων σε συντριπτικό ποσοστό..
Αποτελεί υποχρέωσή μας, να ελαχιστοποιηθεί η ταφή απορριμμάτων, όπως και να υπάρξει συστηματική περιβαλλοντική εκπαίδευση και αξιοποίηση των τεχνικών δυνατοτήτων, προκειμένου να περιορισθεί στο ελάχιστο η περιβαλλοντική επιβάρυνση και να αξιοποιηθούν αποτελεσματικά οι πόροι που διαθέτουμε.
Βεβαίως, σε κάθε περίπτωση, οι εφαρμοζόμενες λύσεις θα πρέπει να είναι ευέλικτες και προσαρμόσιμες στις αυξομειώσεις των παραγόμενων απορριμμάτων.
Αναγκαίο, είναι επίσης, κυρίες και κύριοι, να γίνει οικονομική προσαρμογή του σχεδιασμού στα δεδομένα της χώρας και των ΟΤΑ. Δεν είναι βιώσιμος κανένας σχεδιασμός που στηρίζεται στον διπλασιασμό του κόστους τελικής διάθεσης, που καλούνται να πληρώσουν οι Δήμοι. Δεν είναι όμως βιώσιμος και κανένας σχεδιασμός που θα προβλέπει την δημιουργία πληθώρας νησίδων εγκαταστάσεων διαχείρισης απορριμμάτων στο λεκανοπέδιο, όταν είναι γνωστός σε όλους και ο πληθυσμιακός κορεσμός και η έλλειψη γης και η δαιδαλώδης και προβληματική γραφειοκρατία αδειοδοτήσεων.
Η χρηματοδότηση πάντως των αναγκαίων παρεμβάσεων μπορεί να καλυφθεί από ευρωπαϊκούς πόρους. Θα πρέπει να είναι απρόσκοπτη και απαλλαγμένη από γραφειοκρατικές και μικροπολιτικές αντιδράσεις. Οι Δήμοι μπορούν και πρέπει να έχουν την δυνατότητα να σχεδιάζουν και να υλοποιούν αντί να παρακολουθούν ως θεατές την Κεντρική Διοίκηση. Πρέπει να έχουν την ευθύνη και να λογοδοτούν και όχι απλά να πληρώνουν και να απολογούνται για τον σχεδιασμό άλλων. Χαρακτηριστικά αναφέρω ότι, από το έτος 2005 έως και το 2013 ο δήμος μας πλήρωσε 149,5 εκ ευρώ για την λειτουργία του ΕΣΔΝΑ, όντας ο μεγαλύτερος μέτοχος του φορέα, εισφέροντας περίπου το 20% των εσόδων του αλλά και το 30% των απορριμμάτων και χωρίς πλέον να μετέχει στην διοίκηση του.
Στο πλαίσιο αυτό, η Αθήνα συνέταξε ένα Σχέδιο Ολοκληρωμένης Διαχείρισης Απορριμμάτων με το οποίο ελαχιστοποιεί την ταφή, ενισχύει την ανακύκλωση και διασφαλίζει την βιωσιμότητα του. Διατηρεί την αυτοδυναμία της χωρίς να διαταράσσει την συλλογική προσπάθεια.
Στόχος της Δημοτικής αρχής είναι η δημιουργία ενός πλαισίου διαχείρισης που θα εφαρμόζει - σε επίπεδο πόλης- την Ευρωπαϊκή Νομοθεσία διαχείρισης απορριμμάτων, θα λειτουργεί αποτελεσματικά, με διαφάνεια και σεβασμό στο περιβάλλον, αποτελώντας έτσι τον βασικό μοχλό αναστροφής των αρνητικών εντυπώσεων και των κοινωνικών αντιδράσεων αναφορικά με τις προσπάθειες διαχείρισης απορριμμάτων.
Σας ευχαριστώ
