Σημεία από το χαιρετισμό του δημάρχου Αθηναίων Γιώργου Καμίνη στην ημερίδα του δήμου Αθηναίων για την Ψυχική Υγεία.
Ο δήμος Αθηναίων σας καλωσορίζει στη σημερινή ημερίδα για την τόσο σημαντική και απαραίτητη προάσπιση της ψυχικής υγείας, ιδιαιτέρως σε εποχές μεταβατικές και μεγάλων αλλαγών, στις οποίες σημαίνουσες βεβαιότητες των πολιτών για την καθημερινότητα αλλά και για ένα μακροπρόθεσμο σχεδιασμό της ζωής τους, ανατρέπονται. Ωστόσο, καθώς η ψυχική υγεία και η διασφάλιση της αποτελούν θεμέλιο λίθο της κοινωνικής συνοχής, αλλά και μιας ευνομούμενης καθημερινότητας στην πόλη η δημοτική μας αρχή κατέστησε την προάσπιση της αναπόσπαστο τμήμα των υπηρεσιών πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας (Ι) αλλά και αναγκαία προϋπόθεση επιτυχημένης επανένταξης των ευάλωτων κοινωνικά ομάδων (ΙΙ).
Παραλλήλως, επειδή και στην περίπτωση της ψυχικής υγείας, η πρόληψη συνιστά μια από τις αποτελεσματικότερες θεραπευτικές μεθόδους, στον δήμο Αθηναίων εστιάζουμε στη βρεφική ηλικία, στηρίζοντας την οικογένεια και το παιδί, κατά την ευαίσθητη περίοδο του πρώιμου δεσμού.
Λίγο πιο αναλυτικά και συγκεκριμένα:
Ι. Η προάσπιση της ψυχικής υγείας στο πλαίσιο των υπηρεσιών πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας του δήμου.
Στα 7 Δημοτικά Ιατρεία, φορείς παροχής πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας, ψυχολόγοι παρέχουν υπηρεσίες ψυχοκοινωνικής υποστήριξης, κατόπιν τηλεφωνικού ραντεβού. Οι υπηρεσίες αυτές προσφέρονται δωρεάν και χωρίς διακρίσεις σε δημότες και κατοίκους, συμπεριλαμβανομένων των ανασφάλιστων και όσων «δεν έχουν χαρτιά».
Στις υπηρεσίες ψυχολογικής και συμβουλευτικής υποστήριξης συμμετέχουν εκτός από εργαζόμενους του δήμου και εξειδικευμένοι εθελοντές.
ΙΙ. Η προάσπιση της ψυχικής υγείας ως προϋπόθεση κοινωνικής επανένταξης
Ψυχοκοινωνική υποστήριξη παρέχεται, ως αναγκαία συνοδευτική υπηρεσία, στο πλαίσιο μιας ευρείας δέσμης κοινωνικών προγραμμάτων και δράσεων.
Στόχος είναι η αποφυγή ιδρυματισμού και η ανάκτηση της αυτονομίας των ωφελούμενων, ώστε να είναι και πάλι σε θέση να υποστηρίξουν αυτόνομα την ανεξάρτητη διαβίωση τους.
Συγκεκριμένα:
1. Η ψυχοκοινωνική υποστήριξη ως συνοδευτική υπηρεσία σε δομές στέγασης:
· Στο Δίκτυο Κοινωνικής Κατοικίας του ΔΑ (2 πολυκατοικίες και 10 διαμερίσματα), φιλοξενούνται αυτή τη στιγμή 32 οικογένειες, για τις οποίες προβλέπεται ψυχοκοινωνική υποστήριξη. Ανάλογη υποστήριξη παρέχεται και στις δύο δομές στέγασης του ΚΥΑΔΑ: στον ξενώνα βραχείας φιλοξενίας «Ιωνίς» και στον ξενώνα σταθερής φιλοξενίας «Εστία των Αθηνών» (συνολικά 150 ωφελούμενοι).
2. Η ψυχοκοινωνική υποστήριξη ως συνοδευτική υπηρεσία σε προγράμματα σίτισης:
· Πρόγραμμα «Αλληλεγγύη στην Οικογένεια», ΚΥΑΔΑ: στόχος του προγράμματος είναι η υποστήριξη οικογενειών, τόσο υλική όσο και ψυχολογική/συμβουλευτική. Υλοποιείται από το 2012, μέσω χορηγιών της Cosmote, της ΔΕΠΑ και Του Δικτύου Κοινωνικής Ευθύνης. Ωφελούμενοι: περίπου 150 οικογένειες. 480 άτομα - μέλη των ωφελούμενων οικογενειών – δέχονται εξατομικευμένη ψυχοκοινωνική υποστήριξη.
· Πολύ σύντομα ξεκινά η υλοποίηση του Προγράμματος επισιτιστικής βοήθειας και συνοδευτικών υπηρεσιών σε απόρους (ΤΕΒΑ). Απευθύνεται σε άτομα που διαβιούν στο όριο της ακραίας φτώχειας και περιλαμβάνει, πέραν της διανομής τροφίμων και μερίδων φαγητού, την παροχή υπηρεσιών ψυχοκοινωνικής υποστήριξης.
3. Η ψυχοκοινωνική υποστήριξη ως συνοδευτική υπηρεσία σε προγράμματα αντιμετώπισης κοινωνικών διακρίσεων:
· Στον Ξενώνα για γυναίκες θύματα σωματικής, ψυχολογικής και σεξουαλικής βίας, 24ωρης λειτουργίας, παρέχεται φιλοξενία και ψυχοκοινωνική υποστήριξη (από ψυχολόγο, κοινωνικό λειτουργό και παιδοψυχολόγο) σε γυναίκες και στα παιδιά τους. Μέχρι στιγμής, έχουν ωφεληθεί 28 γυναίκες και 29 παιδιά.
ΙΙΙ. Προοπτική
Από το Πρόγραμμα Κοινωνικής Πολιτικής 2015-2019 προκύπτει σαφής βούληση ενίσχυσης των υπηρεσιών ψυχοκοινωνικής υποστήριξης προς δύο βασικές κατευθύνσεις:
α) μετατροπή των Δημοτικών Ιατρείων σε Πολυδύναμα Κέντρα ολοκληρωμένης υποστήριξης (one-stop-shop): παροχή δέσμης κοινωνικών υπηρεσιών (ιατρική φροντίδα, ψυχοκοινωνική υποστήριξη, νομική συμβουλευτική, υπηρεσίες επαγγελματικής επανένταξης).
Ολιστική προσέγγιση του ωφελούμενου και πολλαπλασιαστικά αποτελέσματα για τις υπηρεσίες ψυχοκοινωνικής υποστήριξης, οι οποίες αντιμετωπίζονται ως αναγκαίο τμήμα ευρύτερης στήριξης και παρέχονται με τρόπο αποκεντρωμένο και εξατομικευμένο.
β) παροχή εξατομικευμένης ψυχοκοινωνικής υποστήριξης σε ομάδες που απειλούνται με κοινωνικό αποκλεισμό, π.χ ΑμεΑ, ουσιοεξαρτημένοι, ηλικιωμένοι του προγράμματος «Βοήθεια στο Σπίτι» .
Παράλληλα, έμφαση στην πρόληψη, μέσω της ενίσχυσης δράσεων ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης σε θέματα αναπηρίας και ουσιοεξάρτησης.
Για τις πρωτοβουλίες που εστιάζουν στη βρεφική ηλικία και στον πρώιμο δεσμό.
Στο πρώην ΚΑΠΑΨ δημιουργήσαμε χώρο που απευθύνεται στο μωρό και την οικογένειά του, στην πρόληψη και την άμεση παρέμβαση. Ξεκινά άμεσα η λειτουργία συμβουλευτικού σταθμού και ψυχολογικής υποστήριξης του Βρεφοκομείου του δήμου Αθηναίων.
Παράλληλα, ετοιμάζεται η λειτουργία του «Μεγάλου Σπιτιού», κατά τα πρότυπα των «Πράσινων Σπιτιών» που έχουν ιδρυθεί σε όλον τον κόσμο σύμφωνα με τις αρχές και τις μεθόδους της διεθνούς κύρους Γαλλίδας ψυχαναλύτριας Ντολτό. Εκεί παρέχεται στήριξη σε γονείς, ή στο άτομο – συνοδό και το μικρό παιδί. Και αναπτύσσεται μια διαδικασία, η οποία αφενός συμβάλλει στην έγκαιρη πρόληψη ενδεχόμενων διαταραχών, αλλά και στην αναγνώριση και τον εντοπισμό οικογενειών και γονιών που αντιμετωπίζουν δυσκολίες, και οι οποίοι ή βοηθιούνται ή παραπέμπονται για πιο εξειδικευμένη θεραπεία και αντιμετώπιση.
Τα πρώτα χρόνια ενός παιδιού είναι κατά ομόφωνη επιστημονική «ομολογία», μια ιδιαιτέρως εύθραυστη και κρίσιμη φάση ανάπτυξης που αφήνει τα σημάδια της στην ενήλικη ζωή του.
Και οι δράσεις μας αυτές στο πρώην ΚΑΠΑΨ, που σύντομα θα ανακοινωθούν διεξοδικά, αποτελούν τμήμα της μεγάλης προσπάθειας για έγκαιρη παρέμβαση και πρόληψη.
