Περισσότεροι από 600 μαθητές και μαθήτριες από 23 Γυμνάσια και Λύκεια της Αθήνας που συμμετείχαν στο εκπαιδευτικό πρόγραμμα «Το παιδί, η πόλη και τα μνημεία» γιόρτασαν μαζί με τους καθηγητές τους, τους εταίρους και τους διοργανωτές του προγράμματος την ολοκλήρωση της πιλοτικής εφαρμογής του κατά το σχολ. έτος 2017-2018 στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση (Δ.Ε.), την Παρασκευή 20/4, στην Τεχνόπολη Δήμου Αθηναίων.
Το πρόγραμμα της εκδήλωσης περιελάμβανε παρουσίαση της ιδιαίτερης διαδρομής κάθε σχολείου στο πρόγραμμα, διαβούλευση των μαθητών/μαθητριών, έκθεση με έργα των σχολείων και εικαστικό εργαστήρι (βλ. αναλυτικό πρόγραμμα στο Παράρτημα 2.)
Ειδικότερα, η διαδικασία της διαβούλευσης, που περιέλαμβανε συζήτηση και ηλεκτρονική ψηφορορία, είχε ως στόχο την εξοικείωση των εφήβων με θέματα που αφορούν στον δημόσιο χώρο, και με τα εργαλεία του ανοιχτού διαλόγου και της συναίνεσης.
Στο πρώτο μέρος της διαδικασίας, τα σχολεία, που εκπροσωπήθηκαν στη διαβούλευση από 5 μαθητές το καθένα, χωρίστηκαν σε 11 ομάδες. Κάθε ομάδα ανέλαβε να επεξεργαστεί και να συζητήσει ένα θέμα, να καταγράψει τα συμπεράσματά της και να τα μεταφέρει στο Προεδρείο, το οποίο αναδείχθηκε με κλήρωση μεταξύ των μαθητών.
Με την ολοκλήρωση της συζήτησης, τα μέλη του Προεδρείου επεξεργάστηκαν τα συμπεράσματα ανά θέμα και τα υπέβαλαν για ψήφιση (ηλεκτρονικά) στην «Ολομέλεια» της διοργάνωσης, το σύνολο των σχολικών ομάδων. Ενδεικτικά, στο ερώτημα «Ένα παλιό κτήριο είναι προτιμότερο να γκρεμιστεί ή να ξαναχρησιμοποιηθεί;», η πλειοψηφία (60%) απάντησε «Να χρησιμοποιηθεί» και το 34% «Εξαρτάται»• στο ερώτημα «Ποιος πρέπει να αποφασίζει πού και πότε θα γίνει μια εικαστική παρέμβαση στον δημόσιο χώρο;», περισσότεροι από τους μισούς (51%) δήλωσαν ότι προτιμούν «Να δώσει ο Δήμος άδεια για συγκεκριμμένα μέρη»• στο ερώτημα «Σε ποιους τομείς μπορεί ο πολίτης να επέμβει εθελοντικά», οι περισσότεροι απάντησαν «Στην καθαριότητα» (63%) και «Στο πράσινο» (28%)• ενώ σχετικά με το «Τι πρέπει να γίνει με το σπίτι ενός σημαντικού λογοτέχνη που έχει εγκαταλειφθεί;», η συντριπτική πλειοψηφία (91%) πιστεύει ότι πρέπει «Να γίνει αναπαλαίωση του κτηρίου και να χρησιμοποιηθεί ως μουσείο αφιερωμένο στον λογοτέχνη».
Την εκδήλωση χαιρέτισαν εκπρόσωποι των εταίρων του προγράμματος: εκ μέρους του Δημάρχου Αθηναίων, η Μαρία Ηλιοπούλου, Αντιδήμαρχος για το Παιδί, η Πρόεδρος της Τεχνόπολης και Υπεύθυνη του Προγράμματος, Πόπη Διαμαντάκου, ο Κοσμήτορας της Α.Σ.Κ.Τ., Άγγελος Αντωνόπουλος, η Διευθύντρια Δ.Ε. Α΄ Αθήνας, ΥΠ.Π.Ε.Θ., Ιωάννα Ψίνα και η Προϊσταμένη Τμήματος Α΄ για το Περιβάλλον και την Αειφορία, ΥΠ.Π.Ε.Θ., Σοφία Λαπατά.
Τις παρουσιάσεις των σχολείων και την απονομή των επαίνων συντόνισαν η Πόπη Διαμαντάκου και ο Υπεύθυνος Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης Δ.Ε. Α΄ Αθήνας, Εμμανουήλ Χατζηελευθερίου.
Παράλληλα με τις παραπάνω δράσεις, τα παιδιά είχαν την ευκαιρία να συνδημιουργήσουν εικαστικά στο πλαίσιο του εργαστηρίου «Υπογράφω υπεύθυνα!» με τον εικαστικό και συνεργάτη του προγράμματος, Γεράσιμο Αβλάμη.
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 1
«Το παιδί η πόλη και τα μνημεία»
Εκπαιδευτικό πρόγραμμα για τα σχολεία της Αθήνας
Το πρόγραμμα «Το παιδί, η πόλη και τα μνημεία» αποτελεί πρωτοβουλία του δήμου Αθηναίων και υλοποιείται από την Τεχνόπολη Δήμου Αθηναίων σε συνεργασία με τις Δ/νσεις Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Α΄Αθήνας, και με την Ανώτατη Σχολή Καλών Τεχνών (διά του Γραφείου Διασύνδεσης της Σχολής). Κατά το σχολ. έτος 2017-2018, εφαρμόζεται για δεύτερη χρονιά στην Π.Ε. και, πιλοτικά, στη Δ.Ε.
Το σκεπτικό
Οι παντός είδους φθορές στα γλυπτά, τα μνημεία και τα κτήρια της Αθήνας έχουν γίνει, δυστυχώς, κομμάτι της καθημερινότητάς της. Η αγωγή στις αξίες και τη φροντίδα της πόλης ως πυρήνα της Δημοκρατίας και του Πολιτισμού είναι απαραίτητη από τα σχολικά χρόνια των παιδιών.
Μέσα από το πρόγραμμα «Το παιδί, η πόλη και τα μνημεία», με σύνθημα «Γιατί η πόλη είναι μνήμη και πολιτισμός!», μαθητές κα μαθήτριες 5-18 ετών,
•ανακαλύπτουν την αισθητική αξία των υπαίθριων γλυπτών και των ιστορικών κτηρίων της Αθήνας
•μαθαίνουν να προστατεύουν τον δημόσιο χώρο
•διερευνούν τη σύνδεση μνημείων και κτηρίων με την πόλη και την ιστορία της
•προετοιμάζονται για να γίνουν οι υπεύθυνοι ιδιοκτήτες της, οι αυριανοί ενεργοί πολίτες.
Με το βλέμμα στραμμένο στην ανάγκη μετάβασης από ένα κλειστό εκπαιδευτικό σύστημα σε ένα σύγχρονο δίκτυο ανταλλαγής ιδεών, προτάσεων και καλών πρακτικών, που θα παραμένει σε ανοιχτό διάλογο με την κοινωνία, και θα ενθαρρύνει την πρωτοβουλία και την εξέλιξη των μελών του στη βάση της διά βίου μάθησης, επιδιώκουμε τη γόνιμη διάδραση με την εγχώρια εκπαιδευτική κοινότητα (εκπαιδευτικούς, μαθητές, αρμόδιους φορείς) και τις τοπικές κοινωνίες, αλλά και την ανταλλαγή με χώρες της ΕΕ που εφαρμόζουν αντίστοιχα προγράμματα και υιοθετούν ανάλογη προσέγγιση.
«Το παιδί, η πόλη και τα μνημεία» στη Δ.Ε.
Στα Γυμνάσια και τα Λύκεια που συμμετέχουν, το πρόγραμμα προσφέρει:
•σεμινάριο για τους εκπαιδευτικούς με θέμα τη νεότερη αρχιτεκτονική και τις γειτονιές της Αθήνας
•επιμορφώσεις εκπαιδευτικών από καλλιτέχνες και ειδικούς, με εργαστήρια οπτικοακουστικών μέσων, εικαστικής έκφρασης και δημιουργικής γραφής
•ξεναγήσεις μαθητών και εκπαιδευτικών στην αρχιτεκτονική κληρονομιά και την ιστορία της περιοχής του Ψυρρή, σε συνεργασία με τη MONUMENTA
•εξοικείωση μαθητών και εκπαιδευτικών με τη διαδικασία της καταγραφής κτηρίων
•επισκέψεις σε σημεία της πόλης με ιδιαίτερο αρχιτεκτονικό, εικαστικό και ιστορικό ενδιαφέρον, και επίσκεψη στην Ανώτατη Σχολή Καλών Τεχνών
•ανοιχτή διαβούλευση μεταξύ των μαθητών και μαθητριών, προκειμένου οι έφηβοι συμμετέχοντες:
α. να εξοικειωθούν με τον ανοιχτό δημόσιο διάλογο και τη λήψη αποφάσεων για θέματα δημόσιου συμφέροντος χωρίς ψηφοφορία
β. να κατανοήσουν πώς θεσμοθετούνται οι προτάσεις που προκύπτουν από το διάλογο αυτόν
γ. να μυηθούν στην έννοια της συναίνεσης (consensus).
Μετά την ολοκλήρωση της πιλοτικής φάσης, θα εκδοθεί οδηγός για τους εκπαιδευτικούς της Δ.Ε., με προτάσεις για την προσέγγιση του θέματος από τις σχολικές ομάδες και με αναφορά σε καλές πρακτικές από την πιλοτική εφαρμογή. Ο οδηγός θα αξιοποιηθεί για τη διεύρυνση του προγράμματος σε περισσότερα σχολεία την επόμενη σχολική χρονιά.
Ομάδα συντονισμού
Πόπη Διαμαντάκου, Πρόεδρος Τεχνόπολης Δήμου Αθηναίων, Υπεύθυνη προγράμματος
Αγγελική Τσέλιου, Programme Manager
Λένκα Κανέλλια, Events & Communication Coordinator
Παναγιώτα Δούκα, Programme Executive
Συνεργαζόμενα πρόσωπα και φορείς:
Γιάννης Σκαλτσάς, Επίκουρος Καθηγητής, Υπεύθυνος Γραφείου Διασύνδεσης ΑΣΚΤ
Δάφνη Γαβρίλη, Διευθύντρια Διαπολιτισμικού Γυμνασίου Αθήνας, Πρόεδρος 7ης Δημοτικής Κοινότητας ΔΑ
Κατερίνα Σχινά, Μεταφράστρια, Δημοσιογράφος, Συγγραφέας – Εργαστήρια Δημιουργικής Γραφής
Βίκυ Μπέτσου, Εικαστικός, Επίκουρη καθηγήτρια ΑΣΚΤ – Εργαστήρια Οπτικοακουστικών
Γεράσιμος Αβλάμης, Εικαστικός – Εργαστήρια Εικαστικών/Δημόσιας Τοιχογραφίας
Ειρήνη Γρατσία, Αρχαιολόγος, Συντονίστρια της MONUMENTA
Γεωργία Γκουμοπούλου, Αρχιτέκτων – Πολεοδόμος
Δήμος Αθηναίων
• Τεχνόπολη Δήμου Αθηναίων
• Αντιδημαρχία για το Παιδί
• Αντιδημαρχία Διαχείρισης Απορριμμάτων
• Αντιδημαρχία Αστικής Υποδομής, Κατασκευών και Κτιριακών Έργων
Υπουργείο Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων
• Δ/νση Δ.Ε. Α΄ Αθήνας
• Δ/νση Υποστήριξης Προγραμμάτων και Εκπαίδευσης για την Αειφορία
Ανώτατη Σχολή Καλών Τεχνών
• Γραφείο Διασύνδεσης ΑΣΚΤ
Πανεπιστήμιο Αιγαίου
• Τμήμα Πολιτισμικής Τεχνολογίας και Επικοινωνίας