Τη Δευτέρα 11 Ιουνίου πραγματοποιήθηκε στην κατάμεστη αίθουσα Τελετών του Δημαρχείου Αθηνών η δεύτερη Σκυταλοδρομία Λόγου. Μετά την αρχική πρώτη σκυταλοδρομία, με τον ποιητή Τίτο Πατρίκιο να δίνει τη σκυτάλη στον συγγραφέα-δοκιμιογράφο Παντελή Μπουκάλα, η σκυτάλη παραδόθηκε από τον Παντελή Μπουκάλα στη συγγραφέα Ρέα Γαλανάκη. Η διοργάνωση Αθήνα 2018 Παγκόσμια Πρωτεύουσα Βιβλίου του δήμου Αθηναίων με Μέγα Δωρητή το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος, είχε τη χαρά να φιλοξενήσει τους δυο συγγραφείς στο δημαρχείο σε μια πολύ ενδιαφέρουσα και ζεστή εκδήλωση:
Ο Παντελής Μπουκάλας μίλησε με θερμά λόγια για τη ‘διάδοχό’ του, την οποία επέλεξε συνολικά για το έργο της και με αφετηρία το τελευταίο της βιβλίο με τίτλο Δυο γυναίκες, δυο θεές. Όπως δήλωσε, τους συγγραφείς συνδέει μακροχρόνια αλληλοεκτίμηση και ο ίδιος παρακολουθεί το έργο της επί χρόνια, ως αναγνώστης αλλά και ως επιμελητής παλαιότερων εκδόσεών της. «Βασικός χαρακτήρας στο έργο της είναι η έννοια της για τη γλώσσα», σχολίασε. «Πειράζει τους μύθους με τις τόσες παραλλαγές τους», είπε αναφερόμενος στο μύθο της Αριάδνης, στην οποία η συγγραφέας ‘δίνει το λόγο’. Οι συντονιστές της συζήτησης, Αλέξης Ζήρας, κριτικός λογοτεχνίας και Τίνα Μανδηλαρά, δημοσιογράφος-κριτικός λογοτεχνίας, μίλησαν για τα στοιχεία που συνδέουν τους δυο συγγραφείς: την παράδοση που μεταστοιχειώνουν σε κάτι νέο, το ξαναζωντάνεμα των μύθων, την αρχέγονη ανάγκη για ποιητική τάξη.
«Από μικρή είχα μέσα μου τη σύμμειξη του αστικού, του λόγιου και του λαϊκού στοιχείου, με το οποίο ερχόμουν σ’ επαφή», σχολίασε η ίδια η Ρέα Γαλανάκη. «Μ’ ενδιαφέρει το θέμα της γυναικείας φωνής, σ’ έναν μινωικό πολιτισμό που εκφραζόταν κυρίως μέσα από τη ζωγραφική. Άγραφος πολιτισμός είναι και τα δημοτικά τραγούδια κι η δουλειά του Παντελή Μπουκάλα τα ξαναζωντανεύει, τα διασώζει, τους δίνει μια σύγχρονη προβληματική», είπε, αναφερόμενη στο έργο του προκατόχου της σκυταλοδρόμου! «Έχω ιδιαίτερη σχέση σε με τους άγραφους νόμους, αφού κλέφτηκα στα είκοσί μου χρόνια και αργότερα μελέτησα το φαινόμενο μέσα από μια γνωστή ιστορική απαγωγή στην Κρήτη». Η Ρέα Γαλανάκη αναφέρθηκε στον μυθικό χώρο της οδού Υπατίας 5 με την έκδοση των περιοδικών «Ο Πολίτης» ή ο «Σύγχρονος κινηματογράφος» και τις επιρροές από τον Δήμο Μαυρομμάτη, τη Φρίντα Λιάππα, τον Άγγελο Ελεφάντη ή τον Δημήτρη Μαρωνίτη που την επηρέασε ιδιαίτερα στην έννοια του νόστου: «Ο νόστος ξεπερνά τα τοπικά όρια της πατρίδας ή του τόπου. Χωρίς απώλεια δεν κάνεις τέχνη, δεν κάνεις έπη. Αυτά είναι η προσπάθεια του δημιουργού να γεμίσει τα κενά της απώλειας». Και συνέχισε: «Ο συγγραφέας δεν μπορεί να έχει μια αλήθεια, ούτε να κρίνει. Βλέπει γιατί ο καθένας δρα όπως δρα. Το πώς κατανοεί ο άνθρωπος τη ζωή και τα γεγονότα της, αυτό είναι λογοτεχνία. Η δε ιστορία είναι κομμάτι του ευρύτερου χρόνου. Κι ο χρόνος είναι η ζωή και ο θάνατος, το μεγάλο έλλειμμα της λογοτεχνίας και της ζωής μας! Οι συγγραφείς βρίσκουμε ή επινοούμε μικρές ανθρώπινες ιστορίες. Και η σχέση της λογοτεχνίας με την ιστορία είναι το ανθρώπινο δράμα. Η λογοτεχνία δίνει μυθική, ιστορική διάσταση στο άτομο. Παραβιάζει τις αγκύλες της καθημερινής ζωής, έχει τη δύναμη να πάει παραπέρα απ’ αυτές».
Μετά από μια πολύ θερμή συζήτηση με το κοινό, η Ρέα Γαλανάκη αποκάλυψε σε ποιους θα παραδώσει τη σκυτάλη για την επόμενη Σκυταλοδρομία Λόγου. Από την πεζογραφία λοιπόν περνάμε στην εργογραφία-βιογραφία: Η σκυτάλη θα παραδοθεί στον Δημήτρη Δασκαλόπουλο, ποιητή και βιβλιογράφο και στη Μαρία Στασινοπούλου, συγγραφέα και κριτικό λογοτεχνίας για τα «υπέροχα έργα τους για τον Καβάφη, τον Σεφέρη και την εργοβιογραφία του Μανόλη Αναγνωστάκη που ετοιμάζουν τώρα. Μας δίνουν όλα τα πάθη κι τις περιπέτειες των ανθρώπων και των βιβλίων τους», είπε με συγκίνηση η συγγραφέας για τους επόμενους δημιουργούς, που ήταν παρόντες στην εκδήλωση.
Η τρίτη Σκυταλοδρομία Λόγου με τη Ρέα Γαλανάκη, τον Δημήτρη Δασκαλόπουλο και τη Μαρία Στασινοπούλου, θα πραγματοποιηθεί τη Δευτέρα 2 Ιουλίου.
Στη Σκυταλοδρομία Λόγου, συγγραφείς επιλέγουν ο καθένας το αγαπημένο του βιβλίο από διαφορετική κατηγορία λόγου (Ποίηση, Ιστορία, Βιογραφία/ Απομνημονεύματα/ Ημερολόγιο, Μυθιστόρημα, Νουβέλα-Διήγημα, Επιστήμη, Θέατρο, Βιβλία για παιδιά και εφήβους, Φιλοσοφία, Κριτική-Δοκίμιο, κ.ά.). Στη συνέχεια καλούν το συγγραφέα του βιβλίου αυτού σε ένα ανοικτό, δημόσιο διάλογο, με τη συμμετοχή του κοινού, παραδίδοντάς του τη Σκυτάλη προκειμένου, στην επόμενη εκδήλωση, να επιλέξει και να παρουσιάσει τον επόμενο δημιουργό. Η δράση διαρκεί όλη τη χρονιά της διοργάνωσης. Συντονιστές-παρουσιαστές της εκάστοτε εκδήλωσης είναι εκπρόσωποι από το χώρο των γραμμάτων και των τεχνών – καλλιτέχνες, συγγραφείς, δημοσιογράφοι, πανεπιστημιακοί, κ.ά. Παράλληλα στην εκδήλωση γίνονται αναγνώσεις ή και προβολές οπτικοακουστικού υλικού.
Το πρόγραμμα της διοργάνωσης ‘Αθήνα 2018 Παγκόσμια Πρωτεύουσα Βιβλίου’ υλοποιείται χάρη στη στήριξη και των δωρητών: Μέγας δωρητής είναι το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος. Χρυσοί δωρητές είναι το Ίδρυμα Ι. Λάτση και η εταιρία Core Α.Ε. Θεσμικοί δωρητές είναι το Ίδρυμα Ωνάση, το Κοινωφελές Ίδρυμα Κοινωνικού και Πολιτιστικού Έργου (ΚΙΚΠΕ), το Ίδρυμα Α. Κ. Λασκαρίδη και ο Οργανισμός Συλλογικής Διαχείρισης Έργων Λόγου (ΟΣΔΕΛ). Πολύτιμοι υποστηρικτές είναι η Aegean Airlines, ο Διεθνής Αερολιμένας Αθηνών και η εταιρία Σταθερές Συγκοινωνίες (ΣΤΑΣΥ).