Την Τρίτη 9 Απριλίου στις 19:00, στο Δημαρχιακό Μέγαρο της Αθήνας (πλατεία Κοτζιά) ο Σταμάτης Κριμιζής, διαστημικός φυσικός, μέλος της Ακαδημίας Αθηνών, παραδίδει τη σκυτάλη στον Θεόδωρο Παπαγγελή, καθηγητή του Τμήματος Φιλολογίας του Α.Π.Θ. και μέλος της Ακαδημίας Αθηνών και ουσιαστικά ρίχνει την αυλαία στη Σκυταλοδρομία Λόγου. Το πρόγραμμα της Αθήνα 2018 Παγκόσμια Πρωτεύουσα Βιβλίου του δήμου Αθηναίων, που αγαπήθηκε τόσο από το κοινό όσο και από τους συγγραφείς κλείνει τον κύκλο του μετά από έναν συναρπαστικό χρόνο.
Έτσι, περνάμε από τη Μαρτυρία-Αυτοβιογραφία με εκπρόσωπο τον Σταμάτη Κριμιζή και βιβλίο-αναφοράς το «Ταξίδι στο ηλιακό σύστημα» (εκδόσεις Παπαδόπουλος, 2017) που έχει συγγράψει μαζί με τον δημοσιογράφο Βαγγέλη Πρατικάκη, στο Κλασικό έπος με εκπρόσωπο τον Θεόδωρο Παπαγγελή και βιβλίο-αναφοράς τη μετάφρασή του της «Αινειάδας» του Βιργιλίου (Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης, 2018).
Τη συζήτηση θα συντονίσουν ο Θανάσης Λάλας, δημοσιογράφος και η Μαρία Παναγιωτοπούλου, υπεύθυνη επικοινωνίας και γραφείου τύπου του Φεστιβάλ Αθηνών και Επιδαύρου.
Η Σκυταλοδρομία Λόγου της Αθήνα 2018 Παγκόσμια Πρωτεύουσα Βιβλίου του δήμου Αθηναίων ξεκίνησε τον Μάιο 2018 με πρώτο σκυταλοδρόμο τον ποιητή Τίτο Πατρίκιο. Όλη τη χρονιά, μια φορά το μήνα, το Δημαρχιακό Μέγαρο της Αθήνας φιλοξένησε διακεκριμένους εκπροσώπους διαφορετικών κειμενικών ειδών, σε ένα διάλογο ανοιχτό στο κοινό, σε μια πρωτότυπη διαδοχή ιδεών, κειμένων και λόγου, που σαν θεμελιώδη βάση έχει το σεβασμό, την αλληλοεκτίμηση και αλληλεγγύη και τον ανοιχτό διάλογο. Μέχρι σήμερα στη Σκυταλοδρομία Λόγου συμμετείχαν (με χρονολογική σειρά) οι: Τίτος Πατρίκιος, Παντελής Μπουκάλας, Ρέα Γαλανάκη, Δημήτρης Δασκαλόπουλος και Μαρία Στασινοπούλου, Νίκος Βατόπουλος, Θοδωρής Γκόνης, Μάκης Τσίτας, Χριστόφορος Χαραλαμπάκης, Soloúp (Αντώνης Νικολόπουλος), Δήμος Αβδελιώδης, Σταμάτης Κριμιζής και Βαγγέλης Πρατικάκης και τώρα ο Θεόδωρος Παπαγγελής. Εκπροσωπήθηκαν κειμενικά είδη, όπως: Ποίηση, δοκίμιο, πεζογραφία, βιογραφία-εργοβιογραφία, χρονογράφημα-επιφυλλίδα, διήγημα, παιδική λογοτεχνία, γλωσσολογία-λεξικογραφία, graphic novel, κινηματογραφικό σενάριο και θεατρικό κείμενο, μαρτυρία-αυτοβιογραφία και κλασικό έπος.
Η Σκυταλοδρομία Λόγου είναι ένα πρωτότυπο πρόγραμμα της διοργάνωσης Αθήνα 2018 Παγκόσμια Πρωτεύουσα Βιβλίου, μέγας δωρητής της οποίας είναι το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος, το οποίο έχει συγκεντρώσει την προσοχή και την αγάπη των δημιουργών και του κοινού, φέρνοντας Έλληνες συγγραφείς από διαφορετικά κειμενικά είδη πιο κοντά στο κοινό, αλλά και πιο κοντά μεταξύ τους. Η εκδήλωση εντάσσεται στο πλαίσιο της θεματικής ενότητας «Έλληνες Συγγραφείς» και η είσοδος είναι ελεύθερη για το κοινό.
Στην εκδήλωση της 19ης Μαρτίου, ο Δήμος Αβδελιώδης, παραδίδοντας τη σκυτάλη στον Σταμάτη Κριμιζή σχολίασε: «Έχω τεράστια αγάπη και σεβασμό για τον Σταμάτη Κριμιζή. Είναι ο άνθρωπος που μας γνώρισε το ηλιακό μας σύστημα, την οικογένειά μας. Με το μικρότερο έκανε το μεγαλύτερο. Συμβολίζει το μεγαλείο του ανθρώπινου νου, που ξεπερνά τα συμβατικά όρια, πρωτοπορεί και βγαίνει στο σύμπαν. Ο κόσμος είναι μαγικός, αλλά μεγαλώνοντας τον βλέπουμε περιορισμένα, μέσα από φίλτρα κατεστημένης λογικής κι όχι πια με το θαυμασμό ενός τετράχρονου παιδιού. Η δημιουργία είναι η απουσία φόβου: σώζεις και προχωράς. Και οι θεσμοί δεν είναι αυτοφυείς, υπάρχει συλλογική, όχι ατομική ευθύνη. Ο θεσμός της Σκυταλοδρομίας Λόγου είναι ένας θεσμός, που προάγει τη δημιουργία και τη συλλογικότητα. Και εύχομαι να παραμείνει στο δήμο της Αθήνας και μετά το πέρας της διοργάνωσης!»
Ο Σταμάτης Κριμιζής είπε: «Ποτέ δεν είχα σκεφτεί τον εαυτό μου ως συγγραφέα, κι έτσι εξεπλάγην όταν ο Αβδελιώδης μου έκανε την πρόσκληση! Από τότε που ήρθα στην Ακαδημίας Αθηνών προ δεκαπενταετίας, διαπίστωσα ότι τα παιδιά γυμνασίου και λυκείου είναι τρομερά απογοητευμένα και οι καθηγητές δεν έδιναν προοπτική για το μέλλον. Νομίζω ότι οφείλουμε να τους δίνουμε μια προοπτική, γι’ αυτό άρχισα να πηγαίνω στα σχολεία και να μιλάω στα παιδιά. Του λέω να έχουν όραμα και να επιδιώκουν τα καλύτερο. Η πιο σοφή συμβουλή που είχα ακούσει εγώ νέος από τον καθηγητή μου, τον Βαν Άλλεν, ήταν ότι όταν είσαι προετοιμασμένος και θες το καλύτερο δυνατό, αρπάζεις την ευκαιρία που σου παρουσιάζεται. Αλλιώς δεν την παίρνεις είδηση. Αυτό ίσχυσε επανειλημμένα στην περίπτωσή μου. Η γνώση χρειάζεται πολύ σκληρή δουλειά και επιπλέον ήθος και εντιμότητα. Αυτά οδηγούν στην αξιοκρατία. Αλλιώς η χώρα μας θα σέρνεται για πάντα». Ως προς τη σχέση πίστης και επιστήμης, ο κ. Κριμιζής σχολίασε: «Είναι δύσκολο να φανταστούμε το όριο του ηλιακού συστήματος με τον γαλαξία μας. Με την έρευνα και τα όργανα ανοίγει ο δρόμος για τη γνώση και το περιβάλλον μας. Η επιστήμη δεν εξετάζει το ποιος έπλασε τον κόσμο ή γιατί λειτουργεί έτσι η φύση, αλλά επιλύει το με ποιον τρόπο λειτουργεί η φύση» Ως προς την τεχνολογία δήλωσε: «Η τεχνολογία έχει πάντα δύο όψεις. Οι διαστημικοί πύραυλοι σχεδιάστηκαν αρχικά για να μεταφέρουν βόμβες από τη μια ήπειρο στην άλλη. Η εκτόξευση του πρώτου πυραύλου ήταν η μεταφορά του ανταγωνισμού και της άμιλλας μεταξύ Ανατολής και Δύσης σε επιστημονικό επίπεδο και αυτό τελικά συνεισέφερε στην ειρήνη και στην ασφάλεια. Το Διάστημα πάντως έχει τεράστια επιρροή στην καθημερινότητά μας κι ας μην το συνειδητοποιούμε! Ο πολίτης έρχεται σ’ επαφή με αυτό τουλάχιστον δέκα φορές τη μέρα, μέσω του κινητού του τηλεφώνου, του GPS, του μετεωρολογικού δελτίου, διαφόρων οδών επικοινωνίας, κ.ά.». Στα ερωτήματα για την πιθανή εποίκιση στον πλανήτη Άρη απάντησε ότι κάτι τέτοιο δεν είναι ακόμα ρεαλιστικό. «Η μόνη λύση είναι να προστατεύσουμε το διαστημόπλοιο όπου επιβαίνουμε, δηλαδή τον πλανήτη μας, τη Γη, γιατί αν το καταστρέψουμε δεν υπάρχει σωσίβια λέμβος για να μας πάει κάπου αλλού!», είπε.
Αναφορά έγινε επίσης στην επιλογή της Αθήνας ως τη διοργανώτρια πόλη του 44ου Παγκόσμιου Επιστημονικού Διαστημικού Συνεδρίου της COSPAR το 2022, την αποκαλούμενη «Ολυμπιάδα του διαστήματος», που διοργανώνεται ανά διετία σε άλλη ήπειρο.
Σας περιμένουμε λοιπόν στην τελευταία Σκυταλοδρομία Λόγου, την Τρίτη 9 Απριλίου, στις 19:00 στο Δημαρχιακό Μέγαρο της Αθήνας (αίθουσα Τελετών) για μια κουβέντα με τους δημιουργούς, ανοικτή για όλο τον κόσμο!
Στη Σκυταλοδρομία Λόγου, συγγραφείς επιλέγουν ο καθένας το αγαπημένο του βιβλίο από διαφορετική κατηγορία λόγου (Ποίηση, Ιστορία, Βιογραφία/ Απομνημονεύματα/ Ημερολόγιο, Μυθιστόρημα, Νουβέλα-Διήγημα, Επιστήμη, Θέατρο, Βιβλία για παιδιά και εφήβους, Φιλοσοφία, Κριτική-Δοκίμιο, κ.ά.). Στη συνέχεια καλούν το συγγραφέα του βιβλίου αυτού σε ένα ανοικτό, δημόσιο διάλογο, με τη συμμετοχή του κοινού, παραδίδοντάς του τη Σκυτάλη προκειμένου, στην επόμενη εκδήλωση, να επιλέξει και να παρουσιάσει τον επόμενο δημιουργό. Η δράση διαρκεί όλη τη χρονιά της διοργάνωσης. Συντονιστές-παρουσιαστές της εκάστοτε εκδήλωσης είναι εκπρόσωποι από το χώρο των γραμμάτων και των τεχνών – καλλιτέχνες, συγγραφείς, δημοσιογράφοι, πανεπιστημιακοί, κ.ά. Παράλληλα στην εκδήλωση γίνονται αναγνώσεις ή και προβολές οπτικοακουστικού υλικού.
Στοιχεία για τους συγγραφείς:
Ο ακαδημαϊκός Σταμάτιος Κριμιζής έλαβε το πτυχίο του στη Φυσική από το Πανεπιστήμιο της Μινεσότα (1961), το masters (1963) και διδακτορικό (1965) του στη Φυσική από το Πανεπιστήμιο της Αϊόβα, όπου και υπηρέτησε ως καθηγητής. Το 1968 μετακινήθηκε στο Εργαστήριο Εφαρμοσμένης Φυσικής του Πανεπιστημίου Johns Hopkins, έγινε επιστημονικός διευθυντής το 1980, επικεφαλής της Διοίκησης Διαστήματος το 1991 και ομότιμος διευθυντής το 2004. Πέρα από τις διοικητικές του δραστηριότητες, είναι επικεφαλής ερευνητής σε διάφορες διαστημικές αποστολές της NASA, συμπεριλαμβανομένων των Voyagers 1, 2 στους εξωτερικούς πλανήτες, τη Διαστρική Αποστολή Voyager και την αποστολή του Cassini-Huygens στον Κρόνο και Τιτάνα. Έχει σχεδιάσει και κατασκευάσει όργανα που έχουν ταξιδέψει και στους εννέα κλασικούς πλανήτες. Έχει δημοσιεύσει περισσότερες από 600 εργασίες σε περιοδικά με κριτές και βιβλία με πάνω από 18.000 ετεροαναφορές σχετικά με τη φυσική του Ήλιου, τον μεσοαστρικό χώρο, τις πλανητικές μαγνητόσφαιρες και την ηλιόσφαιρα. Εκλέχθηκε τακτικό μέλος της Ακαδημίας Αθηνών το 2004 στην έδρα Επιστήμης του Διαστήματος, υπηρέτησε ως εκπρόσωπος της Ελλάδος στο συμβούλιο του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος (ESA, 2006-2010) και ως πρόεδρος του Εθνικού Συμβουλίου Έρευνας και Τεχνολογίας (ΕΣΕΤ, 2010-2013). Τελευταίες διακρίσεις είναι το (τρίτο) Medal for Exceptional Scientific Achievement (2014) της NASA, το Cassini Medal της Ευρωπαϊκής Γεωφυσικής Ένωσης (2014), το Trophy for Lifetime Achievement (2015) του Smithsonian National Air and Space Museum (NASM) στην Ουάσινγκτον, το Space Flight Award (2015) της Αμερικανικής Αστροναυτικής Εταιρίας, το NASM Trophy for Current Achievement (New Horizons Team, 2016), το NASA Exceptional Public Service Medal (2016), το Theodore von Karman Award (2017) της Διεθνούς Ακαδημίας Αστροναυτικής. Τέλος, εξελέγη μέλος της Ευρωπαϊκής Ακαδημίας (2017).
Ο Θεόδωρος Παπαγγελής σπούδασε κλασική φιλολογία στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης και έκανε μεταπτυχιακές σπουδές στο πανεπιστήμιο του Cambridge, του οποίου είναι διδάκτωρ. Από το 1993 είναι τακτικός καθηγητής στο Τμήμα Φιλολογίας του Α.Π.Θ. Τα κύρια ερευνητικά του ενδιαφέροντα βρίσκονται στην περιοχή της ρωμαϊκής αυγούστειας γραμματείας, της ελληνιστικής ποίησης και της Θεωρίας της Λογοτεχνίας. Οι δημοσιεύσεις του, τόσο στην αγγλική όσο και στην ελληνική γλώσσα, περιλαμβάνουν εκδόσεις, ερμηνευτικές μονογραφίες, άρθρα και μεταφράσεις. Έχει διευθύνει μεταπτυχιακά σεμινάρια και έχει δώσει διαλέξεις σε πολλά πανεπιστήμια του εξωτερικού. Είναι μέλος της συντακτικής επιτροπής ελληνικών και ξένων επιστημονικών περιοδικών και συνδιοργανωτής σειράς διεθνών συνεδρίων με τη συνεργασία των πανεπιστημίων της Οξφόρδης και της Χαϊδελβέργης. Τον Απρίλιο του 2013 εξελέγη Τακτικό Μέλος της Ακαδημίας Αθηνών.
Το πρόγραμμα της διοργάνωσης Αθήνα 2018-Παγκόσμια Πρωτεύουσα Βιβλίου του δήμου Αθηναίων υλοποιείται χάρη στη στήριξη και των δωρητών: Μέγας δωρητής είναι το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος. Χρυσοί δωρητές είναι το Ίδρυμα Ι. Λάτση και η εταιρία Core Α.Ε. Δωρητές είναι το Ίδρυμα Ωνάση, το Κοινωφελές Ίδρυμα Κοινωνικού και Πολιτιστικού Έργου (ΚΙΚΠΕ), το Ίδρυμα Α. Κ. Λασκαρίδη και ο Οργανισμός Συλλογικής Διαχείρισης Έργων Λόγου (ΟΣΔΕΛ). Πολύτιμοι υποστηρικτές είναι η Aegean Airlines, ο Διεθνής Αερολιμένας Αθηνών και η εταιρία Σταθερές Συγκοινωνίες (ΣΤΑΣΥ).
