Ο Δήμος Αθηναίων αποτελεί τον πολυπληθέστερο Δήμο της χώρας και τον πιο δυναμικό ως προς την κοινωνική συγκρότηση και τις οικονομικές δραστηριότητες.
Σημαντικές αδυναμίες – προβλήματα του Δήμου στις συνθήκες κινητικότητας αποτελούν:
Αυξημένοι κυκλοφοριακοί φόρτοι: Ο στόλος επιβατικών ΙΧ οχημάτων στην Ελλάδα υπερ-τετραπλασιάστηκε την περίοδο 1985-2018 (πηγή: ΕΛ.ΣΤΑΤ) συμβάλλοντας στην ένταση της κυκλοφοριακή συμφόρησης και επιβαρύνοντας το φυσικό και αστικό περιβάλλον.
Κακή κατάσταση στόλου κυκλοφορόντων οχημάτων: Ως μία σημαντική αιτία πρόκλησης τροχαίων ατυχημάτων αλλά και ρύπανσης του περιβάλλοντος αναδεικνύεται η κατάσταση των οχημάτων που κυκλοφορούν. Η Ελλάδα έχει έναν από τους πιο γερασμένους στόλους, σε όλες τις κατηγορίες
Υπερτοπική και διαμπερής κυκλοφορία: οι μεγάλοι οδικοί άξονες μέσα στο κέντρο της Αθήνας (Λ. Συγγρού, Βασ. Σοφίας, Βασ. Αμαλίας, 28ης Οκτωβρίου (Πατησίων), Παναγή Τσαλδάρη (Πειραιώς) κ.α.), με τις υψηλές ταχύτητες και τους μεγάλους κυκλοφοριακούς φόρτους που αυτοί εξυπηρετούν, κατακερματίζουν τον αστικό ιστό, δυσχεραίνοντας τη σύνδεση επιμέρους περιοχών του Δήμου για τους πεζούς, τους ποδηλάτες, τις ευπαθείς κοινωνικές ομάδες, αλλά και τους μετακινούμενους με όχημα.
Παράνομη στάθμευση: Η υπερσυγκέντρωση δραστηριοτήτων στην περιοχή του Δακτυλίου δημιουργεί αυξημένη ζήτηση για στάθμευση, η οποία λόγω της έλλειψης επαρκούς αριθμού θέσεων και της μειωμένης αστυνόμευσης, οδηγεί σε παράνομη στάθμευση (κατάληψη πεζοδρομίων, διπλοπαρκάρισμα, στάθμευση στις διασταυρώσεις οδών, κ.ο.κ.)
Ελλιπής σύνδεση και ανάδειξη των αρχαιολογικών χώρων
Ιδιαίτερη έλλειψη σε ποδηλατοδρόμους: Ο Δήμος Αθηναίων αποτελεί το μεγαλύτερο και πολυπληθέστερο Δήμο της χώρας και παρέχει ποδηλατόδρομο συνολικού μήκους μόλις μερικών χλμ., χωρίς ενιαίο δίκτυο.
Προβληματική κατάσταση των υποδομών πεζής μετακίνησης: Συνέπειες είναι η αποθάρρυνση της πεζής μετακίνησης, η αύξηση του αριθμού ατυχημάτων και η μειωμένη οδική ασφάλεια, καθώς και η περιβαλλοντική και αισθητική υποβάθμιση του τοπίου που κινούνται καθημερινά κάτοικοι και επισκέπτες της Αθήνας. Υψίστης σημασίας για την κίνηση των πεζών –κατοίκων, επισκεπτών, τουριστών– σημειώνεται η έλλειψη σχεδίου για την οργάνωση της κινητικότητας σε περιοχές με μεγάλες ροές πεζών καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου. Κατά προτεραιότητα αναφέρεται η Πλάκα και οι περιοχές πέριξ αυτής, που έχουν χαρακτηριστικά γειτονιάς ως προς το οδικό δίκτυο (στενά και πλακόστρωτα δρομάκια) και συνδυάζει τεράστια επισκεψιμότητα αλλά και εμπορικά – τουριστικά καταστήματα.
Σύστημα Αστικών Συγκοινωνιών: Παρότι το Σύστημα Αστικών Συγκοινωνιών προσφέρει σύνδεση προς κάθε κατεύθυνση, εντοπίζονται αρκετά προβλήματα στη λειτουργία των Μέσων Μαζικής Μεταφοράς (ΜΜΜ). Τα κυριότερα αφορούν στο ωράριο λειτουργίας τους, στη συχνότητα των δρομολογίων τόσο των Μέσων Σταθερής Τροχιάς όσο και των λεωφορείων/ τρόλεϊ, καθώς και στις καθυστερήσεις των Γραμμών του ΟΑΣΑ. Ως πρόβλημα σημειώνεται και η νυχτερινή μετακίνηση με τα ΜΜΜ, ιδιαίτερα για εργαζόμενους νυχτερινών ωραρίου/ βάρδιας ή για αναψυχή, καθώς μόνο ελάχιστες γραμμές του ΟΑΣΑ εκτελούν νυχτερινά δρομολόγια.
Ηχορύπανση : Υψηλά επίπεδα θορύβου για μεγάλο χρονικό διάστημα εντός της ημέρας
Σπουδαίες ευκαιρίες για τον Δήμο στις συνθήκες κινητικότητας αποτελούν:
Κατασκευή της Γραμμής 4 του Μετρό: Η γραμμή θα εξυπηρετεί την περιοχή του Δακτυλίου με πέντε 5 σταθμούς (4 νέους), με δυνατότητα μετεπιβίβασης στα υπόλοιπα ΜΜΜ, και η οποία αναμένεται να αναβαθμίσει σημαντικά το σύστημα μεταφορών.
Ανάπτυξη δικτύου ποδηλατόδρομου: Αν και περιορισμένου σε μήκος ο υφιστάμενος ποδηλατόδρομος, σε συνδυασμό με τον εγκεκριμένο Μητροπολιτικό Ποδηλατόδρομο και τις σχετικές εκπονημένες μελέτες του Δήμου (π.χ. στο εμπορικό Τρίγωνο), δίνουν μεγάλες δυνατότητες υλοποίησης/ επέκτασης δικτύου ποδηλατοδρόμου, έτσι ώστε να συνδέει τις γειτονιές μεταξύ τους, σημαντικούς πόλους έλξης (π.χ. αρχαιολογικοί χώροι) αλλά και ολόκληρη την περιοχή του Δακτυλίου με τους όμορους Δήμους
Προβλέψεις του Ρυθμιστικού Σχεδίου Αθήνα-Αττική ως προς τις κυκλοφοριακές συνδέσεις:
– Επέκταση της Γραμμής 1 του ΗΣΑΠ μέχρι Καστρί, Νέα Ερυθραία (οδός Αγ. Σαράντα)
– Νέος σταθμός προαστιακού στο Κρυονέρι για δυνατότητα μετεπιβίβασης από τα Βόρεια Προάστια
– Πρόσθετα Δρομολόγια του Προαστιακού έως τον Αγ. Στέφανο (έτσι ώστε η εξυπηρέτηση να είναι επιπέδου Μετρό)
– Σύνδεση του Ευαγγελισμού με το Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος και το Παλαιό Φάληρο
Επέκταση και αναβάθμιση του υφιστάμενου δικτύου Αστικών Συγκοινωνιών: Αποτελεί μεγάλη ευκαιρία και πρόκληση για την περιοχή παρέμβασης, καθώς πρόκειται για ένα ήδη ευρύ δίκτυο με ικανοποιητική κάλυψη, οι κάτοικοι των Αθηνών είναι εξοικειωμένοι με τη μαζική μετακίνηση με αστικά μέσα, ενώ η συμβολή της τηλεματικής καθιστά τη μετακίνηση με ΜΜΜ πιο δελεαστική.
Επέκταση Συστήματος Ελεγχόμενης Στάθμευσης (Σ.Ε.Σ.): Η αναμενόμενη επέκτασή του Σ.Ε.Σ. δίνει την ευκαιρία στον Δήμο να αντιμετωπιστούν οι ελλείψεις σε θέσεις στάθμευσης κατοίκων και τα φαινόμενα παράνομης στάθμευσης, με τις σχετικές συνέπειες μειωμένης οδικής ασφάλειας
Τουρισμός: Όσον αφορά στη μετακίνηση των τουριστών για την είσοδο τους στην πόλη, απαιτούνται μεγάλοι χώροι για τα τουριστικά λεωφορεία εκτός του κέντρου, πρέπει να εξεταστεί η χρήση μικρότερων λεωφορείων και η ανάπτυξη συνδυασμένων μεταφορών για την εξυπηρέτηση των ομάδων τουριστών, όπως ΑμεΑ, ηλικιωμένοι, παιδιά. Ιδιαίτερη μέριμνα πρέπει να δοθεί στην μετακίνηση των τουριστών προερχόμενοι από τον επιβατικό λιμένα του Πειραιά.
Ηλεκτροκίνηση: Οι τεχνολογικές εξελίξεις, όπως η ηλεκτροκίνηση, θα δώσουν στον Δήμο τη δυνατότητα, αν υιοθετηθούν, αφενός να μειώσει σημαντικά τις εκπομπές ρύπων και αφετέρου να αποτελέσει παράδειγμα καλών πρακτικών για την προώθηση της βιώσιμης κινητικότητας.
