Α. Ο ΑΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΓΙΝΕΤΑΙ ΣΕ ΣΥΝΘΗΚΕΣ ΕΚΤΑΚΤΗΣ ΑΝΑΓΚΗΣ
Στα 3 χρόνια και 2 μήνες της θητείας της σημερινής δημοτικής αρχής η Αθήνα ζει σε συνθήκες ανθρωπιστικής κρίσης. Οι ακραία νεοφιλελεύθερες πολιτικές έχουν τραυματίσει πολύπλευρα την πόλη και τους ανθρώπους της. Οι μαζικές απολύσεις εργαζομένων χωρίς κάλυψη από επιδόματα ανεργίας, η επισφαλής και κακοπληρωμένη εργασία, η καταστροφή χιλιάδων μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων, όλ’ αυτά έχουν οδηγήσει σε μαζικές καταστάσεις φτώχειας και αδυναμία επιβίωσης των πολλών. Πάνω από 30% των κατοίκων της Αθήνας δεν έχουν πρόσβαση στη δημόσια υγεία, η πολιτική για τις ευάλωτες ομάδες έχει καταρρεύσει, χιλιάδες νοικοκυριά ζουν στο σκοτάδι ακόμα και χωρίς νερό. Η υφαρπαγή της μικρής ιδιοκτησίας από τις τράπεζες, λόγω άρσης προστασίας της πρώτης κατοικίας, οδηγεί σε μαζικές καταστάσεις αστεγίας. Η υπερχρέωση και η αβεβαιότητα για την επιβίωση συνθλίβουν καθημερινά χιλιάδες ανθρώπους. Παραγωγικές δυνάμεις καταστρέφονται και οι νέοι μετατρέπονται σε μακροχρόνια άνεργους ή μεταναστεύουν.
Ο απολογισμός του δημοτικού συμβουλίου, τόσο της πλειοψηφίας όσο και των παρατάξεων της αντιπολίτευσης, γίνεται σε έκτακτες συνθήκες. Οι μνημονιακές πολιτικές για την αυτοδιοίκηση έπληξαν τον βασικό πυρήνα του θεσμού, δηλαδή το κοινωνικό κράτος και την αυτονομία από την κεντρική διοίκηση και οδήγησαν σε μαζικές απολύσεις εργαζομένων.
Οι περικοπές των πόρων για τον δήμο Αθηναίων είναι δραματικές. Οι ΚΑΠ από 152.073.000€ το 2010 μειώθηκαν σε 86.606.126€ το 2014 ενώ οι πόροι ΣΑΤΑ από 13.059.000€ το 2010 μειώθηκαν σε 2.461.578€ το 2014. Με την επιτήρηση από το κατ’ επίφαση «Παρατηρητήριο Οικονομικής Αυτοτέλειας των ΟΤΑ» και τους διαρκείς ελέγχους των προϋπολογισμών όχι ως προς τη νομιμότητα των δαπανών, οι δήμοι χάνουν τη σχετική πολιτική τους αυτονομία και μετατρέπονται σε παραρτήματα της δημόσιας διοίκησης και του κεντρικού κράτους. Στην αυτοδιοίκηση εφαρμόστηκαν όλα τα σχέδια απολύσεων εργαζομένων του δημόσιου τομέα, η ριζική ανατροπή των εργασιακών σχέσεων και οι πολυποίκιλες ελαστικές μορφές και σχέσεις εργασίας (ΜΚΟ, Κοιν.Σ.Επ., δίμηνες/πεντάμηνες συμβάσεις - δηλαδή ανακύκλωση της ανεργίας).
Όλα τα παραπάνω γίνονται με στόχο την εξυπηρέτηση του μη βιώσιμου χρέους και την ιδιωτικοποίηση των κοινωνικών υπηρεσιών και της παραγωγής των έργων, πραγματικότητα που συνιστά τεράστια μεταφορά πλούτου από τις λαϊκές τάξεις στα ανώτερα εισοδηματικά στρώματα, τα οποία αδυνατούν να πληρώσουν βασικές για την επιβίωση και την καθημερινή τους ζωή κοινωνικές υπηρεσίες.
Απέναντι σ’ αυτό το επιθετικό σχέδιο διάλυσης του θεσμού και της κοινωνίας του δήμου, που ξετυλίχθηκε σταδιακά, υπήρχαν δύο επιλογές. Από τη μια, η σύγκρουση με τις μνημονιακές πολιτικές και η ανατροπή τους σε επιμέρους τομείς ή συνολικά και, από την άλλη, η προσαρμογή και η αποδοχή/εφαρμογή τους. Στο δήμο Αθηναίων η δημοτική πλειοψηφία και ο δήμαρχος κ. Καμίνης επέλεξαν τη δεύτερη στάση, θεωρώντας την μάλιστα ως επιβεβλημένη. Ακόμα και τώρα που επίκεινται απολύσεις περίπου 700 εργαζομένων και κατάρρευση των τελευταίων βασικών δημοτικών υπηρεσιών, οι αντιδράσεις περιορίζονται σε επαφές με την κυβέρνηση.
Η Ανοιχτή Πόλη κινήθηκε στον αντίποδα της πολιτικής της δημοτικής πλειοψηφίας με την οποία συντάχθηκε και η προσκείμενη παράταξη στη Νέα Δημοκρατία, με επικεφαλής τον κ. Κακλαμάνη. Πιστεύοντας ότι τα μνημόνια και η πληρωμή του επαχθούς/απεχθούς χρέους - γενικά του χρέους - δεν αποτελούν μονόδρομο, αντίθετα καταστρέφουν την εργασία και τους παραγωγικούς πόρους και μεταφέρουν τον δημόσιο πλούτο (ενέργεια, νερό, λιμάνια, αεροδρόμια, στρατηγικές επιχειρήσεις) στο μεγάλο ιδιωτικό κεφάλαιο, επιλέξαμε τον δρόμο της αντίστασης, με στόχο την απόκρουση των καθημερινών επιθέσεων και την ανατροπή του σχεδίου εκθεμελίωσης της αυτοδιοίκησης και διάλυσης της κοινωνίας.
Β. Η ΑΝΤΙΠΑΡΑΘΕΣΗ ΚΑΙ Η ΚΡΙΤΙΚΗ ΜΑΣ ΣΤΗ ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΠΛΕΙΟΨΗΦΙΑ, ΤΟΝ ΔΗΜΑΡΧΟ Κ. ΚΑΜΙΝΗ ΚΑΙ ΤΗ ΣΥΜΠΛΕΟΥΣΑ ΑΞΙΩΜΑΤΙΚΗ ΑΝΤΙΠΟΛΙΤΕΥΣΗ ΜΠΟΡΟΥΝ ΝΑ ΠΕΡΙΓΡΑΦΟΥΝ ΣΕ 5 ΣΗΜΕΙΑ
1. Η δημοτική πλειοψηφία κλείστηκε αυτάρεσκα στο δήμο Αθηναίων ή στο εξωθεσμικό σχήμα των 5 δημάρχων, απουσιάζοντας προκλητικά από την ΠΕΔΑ και την ΚΕΔΕ, όπου χαράσσεται η πολιτική της αυτοδιοίκησης και ο μεγαλύτερος δήμος της χώρας παίζει παραδοσιακά καθοριστικό ρόλο. Ο δήμαρχος κ. Καμίνης, ιδιαίτερα την πρώτη περίοδο, όταν υπήρξαν συγκρούσεις τόσο εντός των αυτοδιοικητικών οργάνων όσο και απέναντι στην κυβέρνηση, δεν ήταν παρών και ο δήμος Αθηναίων δεν υλοποιούσε τις αποφάσεις κινητοποιήσεων οι οποίες λαμβάνονταν.
2. Η δημοτική πλειοψηφία είχε στρατηγική επιλογή τη δραστική μείωση του αριθμού των εργαζομένων του δήμου, αδιαφορώντας για δύο μείζονα θέματα : την απόλυση εργαζομένων σε καθεστώς κρίσης και την ανάγκη ενδυνάμωσης των δημοτικών υπηρεσιών λόγω ακριβώς των συγκεκριμένων συνθηκών.
3. Σχεδόν όλες οι αποφάσεις που έλαβε η πλειοψηφία και πάντως οι σοβαρότερες είχαν μνημονιακή φιλοσοφία και λογική. Υπάρχουν πολλά παραδείγματα : από την κατάργηση των βρεφονηπιακών σταθμών που διασώθηκαν με μεγάλους αγώνες και την υποχρηματοδότηση του ΚΥΑΔΑ μέχρι τις αδιαφανείς δαπάνες των Ανωνύμων Εταιριών και την ανάθεση της συντήρησης των απορριμματοφόρων σε ιδιώτες με πολλαπλάσιο κόστος έναντι της ανάληψης του έργου από τις υπηρεσίες του δήμου.
4. Η δημοτική πλειοψηφία πολιτεύτηκε εξαιρετικά αυταρχικά, συμπλέοντας με την κυβερνητική πολιτική της καταστολής. Βρέθηκε δίπλα στον υπουργό Δημόσιας Τάξης κ. Δένδια στις επιχειρήσεις «σκούπα» κατά των μεταναστών και αντιμετώπισε τους φτωχούς, τους άστεγους, τους πρόσφυγες και μετανάστες, τους τοξικοεξαρτημένους, τους πλανόδιους μικροπωλητές, όχι ως συμπολίτες μας που έχουν ανάγκη κοινωνικής πολιτικής για να στηριχθούν αλλά ως παρείσακτους που βλάπτουν την εικόνα της πόλης. Προώθησε νομοσχέδιο για την περιστολή των διαδηλώσεων, που ευτυχώς δεν πέρασε και κάλεσε τα ΜΑΤ για να εκδιώξουν το κίνημα αλληλεγγύης και πολιτισμού από τη Δημοτική Αγορά της Κυψέλης. Συνέβαλε έτσι στην ανάπτυξη της Χρυσής Αυγής, κατά της οποίας αντέδρασε όταν το φίδι κυκλοφορούσε ήδη στους δρόμους και πολύ αίμα αθώων είχε χυθεί, ενδίδοντας ταυτόχρονα στη θεωρία των δύο άκρων.
5. Η δημοτική πλειοψηφία στηρίζει σταθερά τα μεγάλα επιχειρηματικά συμφέροντα, το μεγάλο κεφάλαιο στην Αθήνα. Στήριξε την Artume ΑΕ στην Ακαδημία Πλάτωνος δίδοντας άδεια κατεδάφισης του βιομηχανικού μνημείου Μουζάκη, υποστήριξε το διευρυμένο ωράριο λειτουργίας των καταστημάτων σε αντίθεση με τη ΓΣΕΒΕ και την Ομοσπονδία Ιδιωτικών Υπαλλήλων, τα μεγάλα φαρμακεία του Συντάγματος έναντι των εκατοντάδων φαρμακείων της πόλης, παραχώρησε τον Εθνικό Κήπο στον Δ. Δασκαλόπουλο του ΣΕΒ, συμφώνησε με το πολυδάπανο έργο πεζοδρόμησης της Πανεπιστημίου και μεταφοράς του τραμ, που απορροφά 120 εκατ. από τον προϋπολογισμό του ΕΣΠΑ, σε βάρος δεκάδων έργων κοινωνικού και οικολογικού χαρακτήρα τα οποία καλύπτουν σημαντικές ανάγκες στις γειτονιές της Αθήνας.
Γ. ΩΣ ΑΝΟΙΧΤΗ ΠΟΛΗ ΚΙΝΗΘΗΚΑΜΕ ΣΤΑ ΠΑΡΑΚΑΤΩ ΕΠΙΠΕΔΑ
1. Επιδιώξαμε καθημερινή συνεργασία και κοινούς αγώνες με τους εργαζόμενους του δήμου (επιτροπές αγώνα, σωματεία, ομοσπονδίες) καθώς και τους δημότες της Αθήνας. Υλοποιήσαμε έτσι στην πράξη τη στρατηγική μας επιλογή της αποκέντρωσης με αυτοδιοίκηση, που σημαίνει ότι οι τοπικές κοινωνίες και οι εργαζόμενοι μπορούν να πάρουν ενεργά μέρος στη διαμόρφωση των αποφάσεων της δημοτικής αρχής.
2. Είχαμε συστηματική παρέμβαση στα κεντρικά όργανα της ΚΕΔΕ και της ΠΕΔΑ, όπου και καθορίζεται η αυτοδιοικητική πολιτική και οι θέσεις απέναντι στην κυβέρνηση. Συμμετείχαμε σε όλες τις κινητοποιήσεις τοπικού, παναττικού ή πανελλαδικού χαρακτήρα, από την κατάληψη του δημαρχείου της Αθήνας μέχρι τις μεγάλες πορείες και διαδηλώσεις. Συμβάλλαμε έτσι στη διαμόρφωση ενός τρίτου αντιμνημονιακού/αντικαλλικρατικού πόλου στα ανώτερα όργανα της αυτοδιοίκησης.
3. Αναλύσαμε συστηματικά και αποδομήσαμε τη μεγάλη εικόνα και το γενικό κυβερνητικό σχέδιο για την αυτοδιοίκηση και την πόλη, χωρίς, όμως, να ενδώσουμε στη ρητορική της καταγγελίας και την απόσυρση από την πράξη. Δώσαμε μεγάλες και μικρές μάχες μαζί με τα κοινωνικά κινήματα και τους εργαζόμενους. Έτσι είχαμε, ακόμα και μέσα στη μνημονιακή λαίλαπα, μικρές νίκες που, όμως, ενδέχεται να σαρωθούν αύριο.
Ως Ανοιχτή Πόλη γνωρίζουμε ότι η ανάσχεση της ανθρωπιστικής κρίσης, η ανασύσταση της αυτοδιοίκησης σε δημοκρατική βάση και με τους αναγκαίους πόρους, καθώς και η κοινωνική/παραγωγική ανασυγκρότηση, προϋποθέτουν ανατροπή της ασκούμενης πολιτικής στο δήμο Αθηναίων και την κυβέρνηση της χώρας. Παρόλα αυτά οι αγώνες που δόθηκαν και τα κινήματα που αναπτύχθηκαν, στα οποία μετείχε η Ανοιχτή Πόλη, όχι μόνο είχαν μικρές νίκες αλλά, επίσης, ανέδειξαν τη συλλογική δράση, την αντίσταση και την αλληλεγγύη ως βασικές κινητήριες δυνάμεις για τη διέξοδο από την κρίση.
Απ’ αυτή την άποψη παραδείγματα όπως, η απόκρουση του πρώτου κύματος απολύσεων, η σωτηρία του δημοτικού νοσοκομείου Ελπίς, η διάσωση των βρεφονηπιακών σταθμών, η αποτροπή του γκαράζ στην πλατεία του Α΄ Νεκροταφείου και του κτιρίου του Άκτορα στον αρχαιολογικό χώρο της Ακαδημίας Πλάτωνος, η κατοχύρωση του πάρκου Κύπρου και Πατησίων και του κτήματος Δρακόπουλου, η διάσωση των θεατρικών και παραστασιακών χώρων, η στήριξη από δική μας μεριά του ΚΥΑΔΑ, η ολοκληρωμένη πρόταση για τη διαχείριση των απορριμμάτων στη βάση της ανακύκλωσης και σε αντιπαράθεση με τα 4 φαραωνικά έργα και την καύση, η εναλλακτική παρέμβαση στην ιδιωτικοποίηση της συντήρησης των απορριμματοφόρων, ο αγώνας για τη σίτιση των παιδιών στα σχολεία, η παρέμβαση ενάντια στην εκποίηση 28 δημοσίων κτιρίων από το ΤΑΙΠΕΔ, οι παρεμβάσεις στήριξης των δημοτικών ιατρείων, των δομών του ΟΠΑΝΔΑ και του «ΕΜΠΡΟΣ», η συμμετοχή μας στην υποδειγματική λειτουργία της Δημοτικής Αγοράς Κυψέλης, η καθοριστική συμβολή μας στην ανάκτηση της πλατείας του Αγίου Παντελεήμονα και την επαναλειτουργία της παιδικής χαράς, οι παρεμβάσεις μας στην ανάκτηση του δημόσιου χώρου από τα τραπεζοκαθίσματα και στον έλεγχο των καταστημάτων υγειονομικού ενδιαφέροντος, οι προτάσεις μας για τα δημοτικά τέλη, οι σημειακές παρεμβάσεις σε θέματα δημοτών ή μικρών ομάδων, όλ’ αυτά και πολλά άλλα συγκροτούν την έμπρακτη αντιμνημονιακή μας πολιτική στο πλευρό της κοινωνίας και των εργαζομένων.
4. Η Ανοιχτή Πόλη λειτούργησε και ως κίνημα πόλης ανεξάρτητα από τα αντικείμενα της δημοτικής πολιτικής. Πήραμε μέρος στο «κίνημα των αγανακτισμένων», στο αντιφασιστικό/αντιρατσιστικό κίνημα και στις κινητοποιήσεις για τα χαράτσια, τους πλειστηριασμούς και τα υπερχρεωμένα νοικοκυριά. Στηρίξαμε αυτόνομες δομές κοινωνικής αλληλεγγύης (Κοινωνικό Ιατρείο-Φαρμακείο Αθήνας, Πολυχώρος Κοινωνικής Αλληλεγγύης και Πολιτισμού, Λέσχη Αλληλεγγύης Νέου Κόσμου, ενισχυτική διδασκαλία στην 7η δημοτική κοινότητα, Σύλλογος Θρυαλλίδα, Στέκι Αλληλεγγύης Ακαδημίας Πλάτωνος, Στέκι Αλληλεγγύης «το Μυρμήγκι», Αλληλεγγύη για Όλους σε διάφορες περιοχές της Αθήνας, συλλογικές κουζίνες, χαριστικά παζάρια, Κίνημα χωρίς Μεσάζοντες, Κοινωνικό Ωδείο).
