Η διαχείριση των απορριμμάτων συνεχίζει εδώ και χρόνια στην ίδια αντι-περιβαλλοντική και αναποτελεσματική κατεύθυνση με τραγικές συνέπειες για την υγεία και την ποιότητα ζωής για τους κατοίκους της Δυτικής Αττικής αλλά και όλου του λεκανοπεδίου. Η διοίκηση Πατούλη, αξιος συνεχιστής των προηγούμενων διοικήσεων, πιστή στη διαχείριση που προτάσσουν τα ιδιωτικά συμφέροντα στα απορρίμματα αποδεικνύεται καταστροφική για το περιβάλλον και την υγεία όλων.
Στην Αττική παράγονται περίπου δύο εκατομμύρια τόνοι αστικών αποβλήτων (ΑΣΑ) κάθε χρόνο, εκ των οποίων το 88% θάβεται στη χωματερή της Φυλής. Σύμφωνα με τα στοιχεία του Ε.Δ.Σ.Ν.Α. για το 2018, από τους 1.820.000 τόνους μόνον οι 80.000 τόνοι πήγαν για ανακύκλωση.
Κατά την διάρκεια της θητείας Δούρου με πραξικοπηματικό τρόπο ψηφίστηκε (12ος/2016) ο νέος Περιφερειακός Σχεδιασμός Διαχείρισης Απορριμμάτων Αττικής (Π.Ε.Σ.Δ.Α.) βάσει του οποίου όχι μόνον δεν έκλεισε ό Χ.Υ.Τ.Α Φυλής αλλά επέκτεινε την λειτουργία του, το 2017 για 3.500.0000 κ.μ., το 2018 για 1.500.000 κ.μ., και το 2019 για 685.000 κ.μ.. Δηλαδή έγιναν τρεις εσωτερικές επεκτάσεις, το λεγόμενο «πανωσήκωμα».
Η Δούρου, λίγες μέρες πριν από τη λήξη της θητείας της σε συμφωνία με τον διάδοχό της Πατούλη, (δηλ. ΣΥΡΙΖΑ και ΝΔ) συμφώνησαν όχι μόνο τη διατήρηση της χωματερής στη Φυλή, αλλά και στη δημιουργία και νέας (Γ΄ Φάση) που βαφτίζουν «επέκταση» της σημερινής, βάσει της υπ΄αριθ.248/1.8.2019 απόφασης της Ε.Ε του Ε.Δ.Σ.Ν.Α, που συγκλήθηκε με τη διαδικασία του κατεπείγοντος!
Πρόκειται για νέο χώρο 300 στρεμμάτων, δίπλα σε συγκρότημα εργατικών κατοικιών και θα υποδέχεται τέσσερα εκατομμύρια κυβικά μέτρα σκουπιδιών. Το έργο θα κοστίσει 48 εκατομμύρια Ευρώ και τιτλοφορείται «Μελέτη-κατασκευή έργων, για την Α΄ φάση αποκατάστασης της ΟΕΔΑ Δυτικής Αττικής, βαφτίζοντας την επέκταση ως αποκατάσταση!
Εν έτει 2021, η πρόοδος της τεχνολογίας, τα υλικά, η ίδια η επιστημονική γνώση μάς παρέχουν τη δυνατότητα να υπάρξει μια εντελώς διαφορετική διαχείριση των απορριμμάτων. Η μείωση της παραγωγής σκουπιδιών, η επαναχρησιμοποίηση, διαλογή στην πηγή, η ανακύκλωση, η κομποστοποίηση προσφέρουν τη δυνατότητα να υπάρχει, σήμερα κι όχι στο απώτερο μέλλον, ένα σύστημα διαχείρισης των απορριμμάτων με δημόσιο και κοινωνικό χαρακτήρα, με δημοκρατικό κοινωνικό σχεδιασμό, που θα εξασφαλίζει την προστασία του περιβάλλοντος, τη μείωση του τέλους για τους πολίτες, την υγεία όλων μας και νέες θέσεις μόνιμης εργασίας -άλλωστε η διαχείριση των σκουπιδιών είναι μόνιμη κι όχι παροδική ανάγκη. Ένα τέτοιο σύστημα έχει μία απαραίτητη προϋπόθεση: να σχεδιάζεται και να χρηματοδοτείται από το δημόσιο, με γνώμονα τις ανάγκες της κοινωνικής πλειοψηφίας κι όχι το κέρδος του κάθε εργολάβου που ανακατεύεται με τη μπίζνα των σκουπιδιών.
Απορρίπτουμε κατηγορηματικά τις λύσεις καύσης των ΑΣΑ, ακόμη και ως προσωρινό μέτρο, σε τσιμεντοβιομηχανίες ή άλλες εγκαταστάσεις. Πρόκειται για «λύση» με βλαπτική μακροχρόνια επίδραση στην υγεία των κατοίκων, υποβάθμιση του περιβάλλοντος και κινδύνους ατυχημάτων. Ο μόνος λόγος για τον οποίο προωθείται είναι αποκλειστικά η μείωση του ενεργειακού κόστους κάποιων βιομηχανιών. Για το σκοπό αυτό γίνεται αξιοποίηση της γνωστής πολιτικής της Ευρωπαϊκής Ένωσης να κατατάσσει RDF και SRF (που προκύπτουν από τη λειτουργία μονάδων όπως ΕΜΑΚ και Watt στη Φυλή) και την ενέργεια από την καύση τους ως… ΑΠΕ.
Η πρόταση μας
Ως Αντικαπιταλιστική Ανατροπή στην Αθήνα, πιστεύουμε πως το πρόβλημα της διαχείρισης των απορριμμάτων στην Αττική και όχι μόνο, δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί χωρίς συνολική σύγκρουση με το υπάρχον θεσμικό πλαίσιο το οποίο είναι κομμένο και ραμμένο στα μέτρα του κεφαλαίου και της λειτουργίας του καπιταλιστικού συστήματος, ώστε να μεταφέρονται όλα τα οικονομικά της διαχείρισης των απορριμμάτων και του περιβάλλοντος στη λαϊκή πλειοψηφία.
Είναι αναγκαία η ανατροπή αυτού του μοντέλου διαχείρισης και των μορφών με τις οποίες υλοποιείται, μέσω των πολιτικών των εκάστοτε κυβερνήσεων, της Περιφέρειας Αττικής και των Δήμων.
Παλεύουμε για την ανατροπή του μοντέλου των εμπορευματοποιημένων πόλεων που λειτουργούν ως αποθήκες εργαζομένων και ανέργων και όπου οι δημότες συνωστίζονται για να αγοράσουν εμπορεύματα και υπηρεσίες, παρά για να μετέχουν ως δημιουργοί ενός συλλογικού κοινωνικού πολιτισμού σε ένα χώρο που θα τους ανήκει.
Ζητάμε πλήρη και σε βάθος αλλαγή του μοντέλου και της νομοθεσίας για τη συσκευασία των προϊόντων, δίνοντας απόλυτη προτεραιότητα στην ανακύκλωση και την προστασία του περιβάλλοντος.
Ούτε θάψιμο, ούτε κάψιμο!
Παλεύουμε για εξοικονόμηση φυσικών και ενεργειακών πόρων, μέσα από τη μείωση των απορριμμάτων, την αλλαγή σύνθεσής τους (με πρώτο μέτρο την απαγόρευση του πλαστικού στις συσκευασίες), τη διαλογή στην πηγή, την καθαυτό ανακύκλωση, την κομποστοποίηση και επαναχρησιμοποίηση.
Θεωρούμε ότι τα παραπάνω είναι τεχνολογικά εφικτά σε συντριπτικό ποσοστό, με μοναδική προϋπόθεση, τη λήψη αποφάσεων κόντρα στην καπιταλιστική και εμπορευματική λογική, αποφάσεων που μπορούν να επιβληθούν μόνο από μαζικούς κοινωνικούς αγώνες.
Γι’ αυτό είναι εκ των ουκ άνευ:
Η θεσμοθέτηση του δημόσιου και κοινωνικού χαρακτήρα της διαχείρισης των ΑΣΑ. Η διαχείριση με κριτήριο το δημόσιο, κοινωνικό και περιβαλλοντικό όφελος ως τη μόνη αποτελεσματική, καθώς οι ιδιώτες επιχειρηματίες εκ των πραγμάτων περιορίζουν τη δράση τους σε τομείς και υλικά που αποδίδουν κέρδος και σχετική ευελιξία στην επιχειρηματική τους δράση (παραγωγή/μεταποίηση, εμπόριο υλικών κ.λπ.).
Η Προστασία της υγείας κατοίκων περιοχών που γειτνιάζουν με σχετικές εγκαταστάσεις. Κλείσιμο των εγκαταστάσεων στη Φυλή και πλήρη αποκατάσταση του περιβάλλοντος. Αρκετά έχει υποφέρει η Δυτική Αττική!
Η Μεταφορά του κόστους διαχείρισης μεσοπρόθεσμα στους καπιταλιστές και το κεφάλαιο συνολικά, ως βασικούς υπεύθυνους και δημιουργούς του προβλήματος. Κατάργηση των ανταποδοτικών τελών για τη διαχείριση απορριμμάτων για την εργαζόμενη πλειοψηφία.
Ουσιαστική συμμετοχή των πολιτών στη λήψη των αποφάσεων για τα απορρίμματα, δημοκρατικός κοινωνικός έλεγχος όλων των αποφάσεων από τα κινήματα, τις συλλογικότητες και τους κατοίκους κάθε περιοχής.
Προάσπιση των εργασιακών σχέσεων, των συνθηκών εργασίας, υγιεινής και ασφάλειας των εργαζομένων σε όλο το φάσμα της διαχείρισης των Αστικών Στερεών Αποβλήτων.
Αποκλειστικά δημόσια διαχείριση, από τη συλλογή ως την επεξεργασία, την διαλογή και την τελική ανακύκλωση των υλικών. Να ιδρυθεί ενιαίος δημόσιος κοινωνικός φορέας, με μορφές κοινωνικού ελέγχου, στον οποίο να περάσουν και οι υπάρχουσες ιδιωτικές δομές (ΕΕΑΑ, ΑΗΗΣ και όλα τα Συστήματα Εναλλακτικής Διαχείρισης), οι μονάδες τους (ΚΔΑΥ Ελληνική Εταιρεία Αξιοποίησης Ανακύκλωσης-ΕΕΑΑ κ.λπ.), ο εξοπλισμός συλλογής (οχήματα) και προσωρινής αποθήκευσης (κάδοι), με μεταφορά και όλων των πόρων (τέλος ανακύκλωσης) στο δημόσιο φορέα. Παράλληλα, παλεύουμε ενάντια και σε κάθε μορφή προωθούμενης ιδιωτικοποίησης λειτουργιών των Δήμων.
…και απαιτούνται:
Νέος σχεδιασμός σε επίπεδο Περιφέρειας Αττικής που να συνδυάζει την τοπική διαχείριση με την παράλληλη εξασφάλιση υποδομών σε δημοτικό, διαδημοτικό και Περιφερειακό επίπεδο. Η τοπική διαχείριση χωρίς υποδομές και πόρους, μέσω του ΕΣΔΑ της πρώτης κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ και του ΠΕΣΔΑ της Διοίκησης Δούρου, αποδείχτηκε κενό γράμμα, αλλά και (η έλλειψή της) δικαιολογία για τη συνέχιση της ίδιας διαχείρισης με την επέκταση του ΧΥΤΑ Φυλής και την ολοκλήρωση του Γραμματικού.
Ανάπτυξη διαλογής στην πηγή, με άμεση δημιουργία χωριστού ρεύματος οργανικού κλάσματος (κάδοι συλλογής βιο-αποβλήτων), που αποτελεί περίπου 45% του συνόλου των ΑΣΑ, διακριτών ρευμάτων για τα υλικά συσκευασίας (χαρτί, γυαλί, μέταλλα, πλαστικά κλπ).
Η δημιουργία ξεχωριστών ρευμάτων για τις συσκευασίες του έως τώρα «μπλε κάδου», καθώς και χωριστού ρεύματος οργανικών/βιοαποβλήτων («καφέ κάδος»), απαιτούν πρόσθετες δαπάνες συλλογής των Δήμων, περισσότερο, μόνιμο και εκπαιδευμένο προσωπικό, ζητήματα που σήμερα δεν αντιμετωπίζονται.
Λειτουργία περισσότερων και νέου τύπου ΚΔΑΥ (με δυνατότητα υποδοχής περισσότερων του ενός ρεύματος συσκευασιών), που να κάνει εφικτό το διαχωρισμό υπολειμματικών προϊόντων από τα υλικά, ώστε αυτά να μπορούν να προωθηθούν περαιτέρω για ανακύκλωση. Τα ΚΔΑΥ αυτά πρέπει να δημιουργηθούν σε αποκεντρωμένη και διαδημοτική βάση, με κατάλληλη χωροθέτηση και τους αναγκαίους περιβαλλοντικούς όρους.
Απαιτείται επίσης, η άμεση προώθηση κατασκευής δικτύου Μονάδων Επεξεργασίας των Βιοαποβλήτων (οργανικών), με στόχο την παραγωγή compost κατάλληλου ως εδαφοβελτιωτικού υλικού (οργανικό λίπασμα), που μπορεί να τροφοδοτεί τους αγρότες της Αττικής.
Η κατασκευή και άλλων Κέντρων Ανακύκλωσης, για νέες κατηγορίες υλικών (λ.χ. μπαταρίες, λαμπτήρες, που σήμερα διαχειρίζονται ιδιωτικά Συστήματα Εναλλακτικής Διαχείρισης, με το ανάλογο κέρδος).
Θεωρούμε ότι ένας συνολικός σχεδιασμός στην παραπάνω κατεύθυνση, μπορεί να εξασφαλίσει τη διαχείριση στην κατεύθυνση ανακύκλωσης, ανάκτησης, κομποστοποίησης, επαναχρησιμοποίησης, έως και το 85-90% των ΑΣΑ, προοδευτικά.
Και μόνο η δημιουργία χωριστού ρεύματος βιοαποβλήτων (οργανικών) καθολικά, μαζί και με τη δημιουργία των μονάδων επεξεργασίας, μπορεί να επιλύσει εντός ενός χρόνου το πρόβλημα με πάνω από το 45-50% των ποσοτήτων, καθώς από τη μια τα απόβλητα αποτελούν μεγάλο ποσοστό και από την άλλη η απομάκρυνσή τους από τα άλλα υλικά θα διευκολύνει τη διαχείριση των υπολοίπων.
Απορρίπτουμε κατηγορηματικά τις λύσεις καύσης ακόμη και ως προσωρινό μέτρο, σε τσιμεντοβιομηχανίες ή άλλες εγκαταστάσεις. Πρόκειται για «λύση» με βλαπτική μακροχρόνια επίδραση στην υγεία των κατοίκων, υποβάθμιση του περιβάλλοντος και κινδύνους ατυχημάτων. Ο μόνος λόγος για τον οποίο προωθείται είναι αποκλειστικά η μείωση του ενεργειακού κόστους κάποιων βιομηχανιών. Για το σκοπό αυτό γίνεται αξιοποίηση της γνωστής πολιτικής της Ευρωπαϊκής Ένωσης να κατατάσσει RDF και SRF (που προκύπτουν από τη λειτουργία μονάδων όπως ΕΜΑΚ και Watt στη Φυλή) και την ενέργεια από την καύση τους ως… ΑΠΕ. Δηλαδή, σκοπός είναι το κέρδος κάποιων επιχειρηματιών, ενώ ολόκληρες τοπικές κοινωνίες εκτίθενται σε σοβαρούς κινδύνους!
Στηρίζουμε τις κινητοποιήσεις των κατοίκων της Δυτικής Αττικής για άμεσο κλείσιμο των εγκαταστάσεων της Φυλής, αλλά και την απαίτηση να επιβληθεί στην Περιφέρεια και το κράτος να δρομολογήσουν τις παραπάνω λύσεις στο πρόβλημα.
Ενισχύουμε τον αγώνα των εργαζόμενων: -για Διασφάλιση με πλήρη εργασιακά δικαιώματα και εξασφάλιση όλων, χωρίς εκπτώσεις, των όρων υγιεινής και ασφάλειας της εργασίας τους.-Για ουσιαστική αναβάθμιση των Υπηρεσιών Καθαριότητας, μαζί και των άλλων Υπηρεσιών των ΟΤΑ, σε υποδομές, εξοπλισμό, έμψυχο δυναμικό. -Για μονιμοποίηση όλων των συμβασιούχων με μετατροπή των συμβάσεων σε αορίστου χρόνου, χωρίς όρους και προϋποθέσεις
Ζητάμε τη χρηματοδότηση από τον κρατικό προϋπολογισμό για το σύνολο των Υπηρεσιών των Δήμων, με κατάργηση του ανταποδοτικού χαρακτήρα της διαχείρισης απορριμμάτων.-Προσλήψεις στους Δήμους με χρηματοδότηση από τον κρατικό προϋπολογισμό σε μόνιμες θέσεις εργασίας με πλήρη εργασιακά και ασφαλιστικά δικαιώματα -Όχι στη μετατόπιση των βαρών στις πλάτες των λαϊκών στρωμάτων μέσα από τα ανταποδοτικά τέλη και τα άλλα «οικονομικά εργαλεία».
